Ο πλέον σίγουρος δρόμος να οδηγηθεί κάποιος στην καταστροφή και στον αφανισμό είναι να πιστεύει ότι για όλα φταίνε οι άλλοι. Αυτό ισχύει για...
Ο πλέον σίγουρος δρόμος να οδηγηθεί κάποιος στην καταστροφή και στον αφανισμό είναι να πιστεύει ότι για όλα φταίνε οι άλλοι. Αυτό ισχύει για τους επενδυτές και «παίκτες» του χρηματιστηρίου και για τους ανθρώπους στην καθημερινή ζωή αλλά και για ολόκληρα έθνη…
Η φράου Μέρκελ μένοντας στη γραμμή πλεύσης της τευτονικής αυστηρότητας, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για χορούς και πανηγύρια. Η αλήθεια είναι όμως ότι συνήθως ξεκινάει με μια κάθετη άρνηση και στη συνέχεια υποχωρεί βάζοντας νερό στο κρασί της δημοσιονομικής της ορθοδοξίας…
Έτσι έκανε με το δάνειο των 110 δισ. ευρώ από την τρόικα προς την Ελλάδα όταν η τελευταία βρισκόταν στο πάρα πέντε της στάσης πληρωμών και μιας πλήρους κατάρρευσης. Το ίδιο κάνει και τώρα με την επιμήκυνση της αποπληρωμής μας. Υποχωρεί πάντα τελευταία και αφού πρώτα έχει εξασφαλίσει ανταλλάγματα.
Αυτό προβληματίζει τις αγορές και τους περισσότερους από τους ευρωπαίους συν ευρωζωνίτες, ιδίως αυτούς του νότου. Εμείς πρώτοι απ’ όλους οικτίραμε πως με τις αντιρρήσεις και την επιμονή της, η φράου Μέρκελ επέτρεψε στο ΔΝΤ να βάλει πόδι στην Ευρώπη. Η ίδια επικαλέστηκε πως η παρουσία του ΔΝΤ ήταν απαραίτητη για να θέσει τους όρους και να παρακολουθήσει τις μεταρρυθμίσεις του μνημονίου καθώς η ΕΕ δεν είχε ούτε ανάλογη εμπειρία, ούτε ανάλογο μηχανισμό έτοιμο.
Είχε δίκιο όμως…
Παρατηρώ, την ελληνική κυβέρνηση πως σε ένα σύνολο από δυο ντουζίνες υπουργούς, δυο-τρεις είναι αυτοί που έχουν λάβει σοβαρά υπόψη τις υποχρεώσεις που έχουμε αναλάβει και προωθούν τις μεταρρυθμίσεις. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τα συνδικάτα πορεύονται ακόμη με την προ χρεοκοπίας νοοτροπία…
Χθες, το υπουργικό συμβούλιο έστειλε με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, δεν ξέρω πόσα νομοσχέδια στη Βουλή προκειμένου να προλάβει τα αυστηρά χρονικά όρια της τρόικα, προκειμένου να εκταμιευτεί η τέταρτη δόση του δανείου και να συνεχίσουν να πληρώνονται μισθοί και συντάξεις…
Τόσες μεταρρυθμίσεις, όσες προέβλεπαν τα νομοσχέδια που δρομολογήθηκαν χθες, δεν έχουν γίνει στην Ελλάδα αθροιστικά ούτε από το πόλεμο και μετά…
Αν είχαμε δρομολογήσει μόνοι μας αυτές τις μεταρρυθμίσεις τα τελευταία δέκα-είκοσι χρόνια, οι αλλαγές θα προλάμβαναν πολλές αδικίες και το σοκ στην κοινωνία δεν θα υπήρχε.
Αυτές οι αλλαγές και οι επόμενες που θα ακολουθήσουν δυστυχώς δεν θα ήταν δυνατό να προχωρήσουν, αν η Γερμανία δεν κρατούσε τη σθεναρή στάση άρνησης που κρατάει. Ή μήπως κάνω λάθος…
Αν η Γερμανία ενέδιδε στα 110 δισ. της βοήθειας χωρίς όρους και αυστηρό πλαίσιο αλλαγής πλεύσης από τη ρότα που μας οδήγησε στη χρεοκοπία, τίποτα δεν άλλαζε στην Ελλάδα.
Σε 2-3 χρόνια θα βρισκόμασταν στα πρόθυρα της στάσης πληρωμών, που τόσο πολύ ονειρεύονται αρκετοί από το πολιτικο-συνδικαλιστικό-πελατειακό-διαπλεκόμενο επιχειρηματικό σύστημα που λυμαίνεται τη χώρα.
Ποιες είναι οι διαφορές μας τώρα;
Εμείς και οι λοιποί νότιοι ορθώς επιχειρηματολογούμε ότι οι μεταρρυθμίσεις και το αυστηρό πρόγραμμα δημοσιονομικής εξυγίανσης δεν αρκεί για να μας σώσει από τη χρεοκοπία. Τα νούμερα δεν βγαίνουν όντως…
Προτείνουμε λύσεις όπως τη μαζική αγορά χρέους από την ΕΚΤ με την εκτύπωση φρέσκου χρήματος, την έκδοση ευρωομολόγου, την επιμήκυνση χρέους κλπ. Οι Γερμανοί αποκλείουν κάθε τέτοιο ενδεχόμενο με το γνωστό κοφτό τρόπο που διακρίνει την διπλωματική τους αδυναμία…
Ας κάνουμε όμως δυο υποθέσεις…
Α) Αν οι Γερμανοί έλεγαν σε όλα αυτά ναι ευθύς εξ αρχής στα πλαίσια μιας αλληλεγγύης όπως το θέτουμε εμείς, ποιος θα τολμούσε να βάλει χέρι στο όργιο των χρεών του ΟΣΕ και των υπόλοιπων αμαρτωλών ΔΕΚΟ; Ποιος θα ενδιαφερόταν να βάλει τέλος στο πάρτι της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς που στην Ελλάδα αποτελούν φαινόμενα κοινωνικής καταξίωσης και όχι ντροπής;
Αν η ΕΚΤ τύπωνε μια «Πίνδο» από Ευρώ θα βγαίναμε από την κρίση ή σε μια πενταετία θα επιλέγαμε να γυρίσουμε στη δραχμή για λόγους μεγαλύτερης νομισματικής σταθερότητας καθώς η ευρωζώνη θα διαλυόταν…
Αν εκδιδόταν αύριο χωρίς όρους ευρωομόλογο και εμείς είχαμε την ευκαιρία να συνεχίσουμε να δανειζόμαστε με 3,5% και όχι με 5% ή 15% θα συνεχίζαμε τις μεταρρυθμίσεις; Πιστεύω πως όχι…
Εν τω μεταξύ μας αρέσει να μετράμε τα πάντα από την πλευρά του υποτιθέμενου δικού μας δίκιου. Αν π.χ. εκδίδαμε ευρωομόλογο με 3,5% εμείς θα κερδίζαμε ένα 2% με βάση το επιτόκιο της τρόικα. Δηλ. θεωρητικά σε ένα συνολικό δημόσιο χρέος 300 δισ. ευρώ θα κερδίζαμε σε ετήσια βάση περί τα 6 δισ. ευρώ. Όσες περίπου είναι οι συντάξεις που πληρώνει ο προϋπολογισμός μας.
Με τα ίδια επιτόκια όμως θα δανειζόταν και η Γερμανία η οποία έχει ένα συνολικό χρέος της τάξης των 4-5 τρισ. ευρώ. Με 1-1,5% πάνω στο επιτόκιο θα πλήρωνε σε ετήσια βάση περί 40-50 δισ. περισσότερα. Όσα, περίπου είναι τα έσοδα του ελληνικού προϋπολογισμού…
Είμαι περίεργος πράγματι, για το πως θα αντιδρούσαμε εμείς αν ήμασταν φερέγγυοι και νοικοκύρηδες και καλούμασταν να πληρώσουμε 5-6 δισ. περισσότερα το χρόνο για να μην χρεοκοπήσει κάποιο μελλοντικό μέλος της ζώνης ίσως όπως π.χ. η Τουρκία ή η Αλβανία που θα επιδίδονται σε όργια διαφθοράς και σπατάλης…
Πιστεύω, πως λύση του προβλήματος της ελληνικής χρεοκοπίας χωρίς ένα συνδυασμό αγοράς χρέους από την ΕΚΤ, έκδοση ευρωομολόγων και αναδιάρθρωσης μέσω επιμήκυνσης κλπ, δεν υπάρχει. Όπως και πως στο μέλλον η βιωσιμότητα της ευρωζώνης θα εξαρτηθεί από ένα σχέδιο σύγκλισης ελλειμμάτων-πλεονασμάτων νότου με βορρά.
Για την Ελλάδα όμως ειδικά, θα ήταν καταστροφή αν αυτές οι λύσεις δινόταν πριν ολοκληρώσει και εμπεδώσει τον κύκλο των μεταρρυθμίσεων που θα την βγάλουν από την τροχιά της πολιτικο-πελατειακής και οικονομικής υπανάπτυξης.
Υπομονή λοιπόν, οδυνηρή μεν η προσαρμογή αλλά χωρίς θεραπεία δεν υπάρχει πιθανότητα ίασης…
Περαστικά μας…
2) Το προλάβαμε το κραχ…
Αγορά: Όλοι έμειναν στην φράση της επιστροφής στη δραχμή από όσα είπε ο δόκτωρ (Καταστροφή) Ρουμπίνι προχθές, υποβαθμίζοντας τα υπόλοιπα που ήθελαν αυτό το σενάριο σαν τελευταία απέλπιδα και καταστροφική προσπάθεια.
Ο Ρουμπίνι όμως, που έχει κάτι σαν την φήμη του δόκτωρ Μένκελε των αγορών, είπε άλλα δυο πράγματα που είχαν πολύ μεγάλη σημασία. Το πρώτο είναι πως έχει γίνει περισσότερο αισιόδοξος σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας.
Το δεύτερο είναι ότι η αναδιάρθρωση που επαναλαμβάνει για τη Ελλάδα, δεν πρέπει αποκλειστικά να έχει το χαρακτήρα του «κουρέματος» της ονομαστικής τιμής των ομολόγων. Θα μπορούσε π.χ. να είναι μια συμφωνία επιμήκυνσης του χρέους με χαμηλότερα επιτόκια. Αντί να χάσετε 30% θα πάρετε όλο το ποσό αλλά στον διπλάσιο χρόνο.
Ποια είναι η σημασία αυτής της ιδέας; Οι τράπεζες π.χ. που έχουν ελληνικά ομόλογα θα έχουν λαμβάνειν όλο το ποσό με χαμηλότερα έσοδα από τόκους. Άρα, αυτόματα οι υποαξίες στα χαρτοφυλάκια από προσδοκίες των αγορών για κούρεμα πάνε περίπατο…
Πέρυσι το Χειμώνα εμείς ήμασταν στο χείλος της χρεοκοπίας και καμία λύση δεν φαινόταν στον ορίζοντα. Συν τω χρόνω έχουν συγκεντρωθεί 4-5 σενάρια που συζητούνται.. Αυτό αποτελεί σημαντική πρόοδο.
Το ζήτημα της με τις χρεοκοπίες και τα κραχ είναι μην σε αιφνιδιάσουν… Αν τα προλάβεις και αρχίσεις να συζητάς για αυτά η αγορά τα προεξοφλεί και τα διαβρώνει εκ των έσω…
3) Έρχεται μεγάλη άνοδος
Μήπως πρέπει να ανοίξουμε τα μάτια μας και να δούμε ότι τώρα είναι η εποχή για αγορές και σιγά- σιγά να αρχίσουμε να τοποθετούμαστε σε επιλεγμένες μετοχές; Μήπως πρέπει απλά να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτή η επενδυτική ευκαιρία ίσως να μην ξαναπαρουσιαστεί στη ζωή μας;
Ο φίλος της στήλης κ. Κ. Λέτσιος κάνει μια πολύ αναλυτική σύγκριση στοιχείων για το τι ακολουθεί την παρουσία του ΔΝΤ σε μια χώρα. Βλέπε: Μήπως έρχεται εκρηκτική άνοδος…
Πηγή:www.capital.gr
