Σκέφτομαι ελεύθερα, δρω ελεύθερα, είμαι ελεύθερος Πριν από αρκετά χρόνια, μαζί με την γυναίκα μου, αποφασίσαμε...
Σκέφτομαι ελεύθερα, δρω ελεύθερα, είμαι ελεύθερος
Πριν από αρκετά χρόνια, μαζί με την γυναίκα μου, αποφασίσαμε να πάμε σε ένα συνέδριο, κάπου στην Πελοπόννησο. Θέλαμε να παρακολουθούσαμε από κοντά, έναν ομιλητή που τον διαβάζαμε και απολαμβάναμε τις στοχαστικές του τοποθετήσεις .
Φθάνοντας στο χώρο του συνεδρίου και στο λίγο χρόνο πριν αρχίσει αυτό, αδράξαμε την ευκαιρία να τον πλησιάσουμε. Μας καλοδέχτηκε, με οικειότητα λόγου και συμπεριφοράς και στο τέλος ανταλλάξαμε τα τηλέφωνα των κινητών μας, ώστε να μας δοθεί η ευκαιρία να ξαμιλήσουμε.
Καθισμένοι στο ακροατήριο, αδημονούσαμε να περάσουν οι ομιλητές και να έρθει η σειρά του. Ξαφνικά ακούμε από τον υπεύθυνο του συνεδρίου, ότι ο υπόψη ομιλητής, δυστυχώς, δεν θα μπορέσει να μιλήσει, γιατί του έτυχε ένα σοβαρό οικογενειακό πρόβλημα. Τι άραγε είχε συμβεί; Αυτό θα το μάθαινα μετά από καιρό όταν και θα επικοινωνούσα μαζί του.
Την αλήθεια λοιπόν για το τι είχε συμβεί τότε, την έμαθα κάμποσο χρόνο αργότερα, όταν σε τυχαία επικοινωνία μαζί του, διημείφθη ο εξής διάλογος: « Σας περιμέναμε για να σας ακούσουμε με μεγάλη ανυπομονησία στο τελευταίο συνέδριο, όχι μόνο εμείς, αλλά και όλο το ακροατήριο, αφού από ότι κατάλαβα, οι περισσότεροι είχαν έρθει για σας» και μου απαντά : «Ευχαριστώ, αλλά δεν φταίω εγώ γιαυτό. Αν αυτοί που με είχαν καλέσει, μου είχαν διευκρινίσει ότι η χορηγός εταιρεία του συνεδρίου, λόγω των αυστηρών της αντιλήψεων, επιθυμούσε να φορούν όλοι οι ομιλητές σακάκι και γραβάτα, τότε εγώ θα τους ευχαριστούσα και θα τους έλεγα να μην με υπολογίζουν, γιατί η ενδυματολογική άποψη είναι προσωπική επιλογή του καθενός».
Κοιτάξτε, πέρα από τις πρώτες σκέψεις, που πιθανόν να αφορούν την μονομέρεια του καθωσπρεπισμού μας, εκτιμώ, ότι θα πρέπει με σύνεση και ορθολογισμό, να δείτε και να αναγνωρίσετε, μια συμπεριφορά ατομικής ελευθερίας, μια συμπεριφορά αυτόνομων επιλογών στον άξονα της δική της Θέλησης, στην κατεύθυνση της ανεξαρτησίας του «εγώ», πέρα από τις αυθυποβολές/υποβολές των απόψεων που από παιδιά μας «τσιτώνουν», έστω και αν κάποιος αναγκαστεί, εξαιτίας αυτής της ιδιαίτερης/ανεξάρτητης συμπεριφοράς, να πληρώσει το τίμημα, το όποιο τίμημα.
Συμφωνώ απόλυτα, ότι κανένας μας δεν μπορεί να είναι τελείως ελεύθερος, αλλά πρέπει και σεις να παραδεχθείτε, ότι έχουμε υποχρέωση ως ελεύθερα άτομα, να κατακτήσουμε κάποιες ελευθερίες.
Εάν ο καθένας από μας, συμβιβαστεί μόνο με την ελευθερία της σκέψης του, τότε φτιάχνουμε μια εικονική πραγματικότητα, έναν εικονικό κόσμο, που έχει ως επίκεντρο τον εαυτό μας και αδυνατούμε να τον τοποθετήσουμε στον πραγματικό κόσμο. Τι ωφελεί εάν εγώ σκέπτομαι ελεύθερα και δεν μπορώ να δράσω ελεύθερα; Η πραξιακή εφαρμογή της σκέψης μου είναι η δράση, η αυτόνομη δράση των επιλογών μου και όχι «τα πρέπει» των άλλων.
Πάρτε για παράδειγμα τον αξιωματικό. Η ελευθερία της σκέψης του είναι πολύ σημαντική, γιατί έτσι του δίδεται η ικανότητα να συλλαμβάνει σχέδια επιτελικά που πιθανόν να έχουν «μέσα» τους το απρόβλεπτο στοιχείο, αλλά δεν κερδίζει τίποτα, αν δεν είναι ικανός ο ίδιος να εκφράσει σε δράση αυτό που σκέπτεται, έστω και αν το περιβάλλον που εργάζεται βιώνει την κακώς νοούμενη πειθαρχικότητα του φαίνεσθαι.
Δεν μάχομαι την σκέψη, απλώς λέω ότι η σκέψη από μόνη της, δεν οδηγεί πουθενά, εάν δεν συνοδεύεται από δράση, γιατί :
« Υπάρχουν τρεις αρχές στην ανθρώπινη ύπαρξη. Η αρχή της σκέψης, η αρχή της ομιλίας και η αρχή της πράξης. Κάθε σύγκρουση ανάμεσα σε μένα και στο συνάνθρωπό μου, προέρχεται από το ότι δεν λέω αυτό που εννοώ και δεν κάνω αυτό που λέω »
Ευάγγελος Π. Γαβρίλης
Ταξίαρχος ε.α
Παιδαγωγός (ΕΚΠΑ)
Σύμβουλος Εργασιακής Ψυχικής Υγείας &
Επαγγελματικού Προσανατολισμού (MSc)
