Ομάδα τζούντο ΕΔ-ΣΑ: Εκστρατεία ενημέρωσης στις Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας Stay fit, stay clean! Κρατήστε τον αθλητισμό καθαρό από τα Αναβολικά!

SafeYou: Το ΑΠΘ καταπολεμά το ντόπινγκ με νέο ερευνητικό πρόγραμμα

Ένας στους τέσσερις αθλούμενους νέους που συμμετείχαν σε έρευνα του ΑΠΘ, δήλωσε πως χρησιμοποιεί ή πως έχει χρησιμοποιήσει στο παρελθόν αναβολικές ουσίες για να βελτιώσει την απόδοσή του/της. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του προγράμματος «SAFE YOU» που συντονίζεται από το Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΤΕΦΑΑ) του ΑΠΘ, πραγματοποιήθηκε έρευνα όπου συμμετείχαν 202 άτομα από τον χώρο της μαζικής άθλησης, ηλικίας 15 έως 25 ετών (M.O.=21.8 έτη), η πλειοψηφία των οποίων 156 άτομα ήταν άνδρες.

Η πλειοψηφία τους δείγματος ασχολούνταν με το fitness (60%) και το bodybuilding (23.6%). Αξιοσημείωτο είναι ότι ένα μέρος των αθλούμενων που χρησιμοποιούν ουσίες ντόπινγκ προέρχεται από τον χώρο των πολεμικών τεχνών (5.5%) και τους αγώνες δρόμου (5.5%). Οι πέντε, πιο  συχνοί, λόγοι που αναφέρονταν για τη χρήση ουσιών ντόπινγκ ήταν η ταχύτερη ανάρρωση/ξεκούραση μετά την άσκηση (48.1%), η περιέργεια (42.3%), η αντίληψη ότι η χρήση αναβολικών ουσιών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος ενός φυσιολογικού προγράμματος άσκησης (40.4%), η αντίληψη ότι η χρήση αναβολικών βοηθά να φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα πιο γρήγορα (38.5%), καθώς και η λεγόμενη «κοινωνική νόρμα», δηλαδή το να ακολουθεί κάποιος αυτό που κάνουν οι υπόλοιποι γύρω του (38.5%).

«Τα παραπάνω ευρήματα δείχνουν την έκταση του φαινομένου της χρήσης ουσιών ντόπινγκ, μεταξύ νεαρών αθλούμενων, σε χώρους μαζικού αθλητισμού και αναδεικνύουν την ανάγκη για άμεση αντιμετώπιση, μέσα από επιστημονικά τεκμηριωμένες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις» αναφέρει ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του ερευνητικού προγράμματος «SAFE YOU», Επίκουρος Καθηγητής του ΤΕΦΑΑ του ΑΠΘ, Βασίλης Μπαρκούκης και επισημαίνει «Το έργο είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αν λάβουμε υπ' όψιν την αύξηση της χρήσης αναβολικών στεροειδών και παρόμοιων ουσιών μεταξύ ελεύθερα αθλούμενων και νέων που ασκούνται για αναψυχή».

Το «SAFEYOU» (StrengtheningtheAnti-DopingFightinFitnessandExerciseinYouth) είναι ένα ερευνητικό πρόγραμμα που έχει ως σκοπό την καταπολέμηση του ντόπινγκ σε χώρους αναψυχικού αθλητισμού, όπως το fitness και τα γυμναστήρια

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως φυσική δραστηριότητα ορίζεται οποιαδήποτε κίνηση του σώματος που περιλαμβάνει τους σκελετικούς μύες και απαιτεί κατανάλωση ενέργειας. Άσκηση είναι η δομημένη, προγραμματισμένη και συστηματική φυσική δραστηριότητα που αποσκοπεί στη βελτίωση της φυσικής και σωματικής κατάστασης και της υγείας.

Τα τελευταία χρόνια πληθώρα επιστημονικών δεδομένων από την Ελλάδα και άλλες χώρες έχει δείξει ότι η τακτική άσκηση έχει πολλαπλά οφέλη στη σωματική και ψυχική υγεία των παιδιών, των εφήβων, των ενηλίκων και των ατόμων τρίτης ηλικίας.

Η έλλειψη της σωματικής άσκησης ευθύνεται για περισσότερους από 3 εκατομμύρια θανάτους το χρόνο σε παγκόσμιο επίπεδο και αποτελεί τον 4ο πιο σημαντικό παράγοντα κινδύνου για πρόωρους θανάτους και ασθένειες που θα μπορούσαν να έχουν προληφθεί. Πιο συγκεκριμένα, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας σχετίζεται με το υπερβολικό βάρος και την παχυσαρκία, την υψηλή αρτηριακή πίεση και την δυσλιπιδαιμία. Αξιοσημείωτο είναι πως, σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα από τον ΠΟΥ, περίπου το 21-25% των καρκίνων του παχέος εντέρου και του μαστού αποδίδονται στην έλλειψη της φυσικής δραστηριότητας.

Με απλά λόγια: Η φυσική δραστηριότητα και η άσκηση σώζουν ζωές!

Πούείναι το πρόβλημα;

Παράλληλα με τις θετικές επιδράσεις και τα οφέλη της άσκησης, υπάρχει, επίσης, μια “σκοτεινή πλευρά” που δεν είναι εύκολα ορατή. Η “σκοτεινή” πλευρά της άσκησης σχετίζεται με τη χρήση ουσιών για την βελτίωση της απόδοσης και της σωματικής διάπλασης και εικόνας του σώματος. Τέτοιες αναβολικές ουσίες περιλαμβάνουν ορμόνες όπως η τεστοστερόνη και η αυξητική ορμόνη, καθώς και μια ποικιλία άλλων φαρμακευτικών ουσιών και συνταγογραφούμενων φαρμάκων τα οποία εικάζεται ότι μπορούν να βελτιώσουν τη σωματική διάπλαση και την αθλητική απόδοση. Οι ουσίες αυτές είναι συνήθως οι ίδιες με αυτές που απαγορεύονται στον επαγγελματικό αθλητισμό και ελέγχονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Αντιντόπινγκ (WorldAnti-DopingAgency ή WADA).

Σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας EuropeanFitnessCodeofConductonAnti-Doping η χρήση αναβολικών ουσιών σε χώρους μαζικού αθλητισμού, όπως τα γυμναστήρια, βλάπτει τη δημόσια εικόνα των χώρων άθλησης, δημιουργεί αρνητικές εντυπώσεις σχετικά με τα γυμναστήρια και παρόμοιους χώρους.  Πιο επιρρεπή στη χρήση αναβολικών ουσιών είναι τα άτομα νεαρότερης ηλικίας τα οποία, σε πολλές περιπτώσεις, αγνοούν ότι η χρήση αναβολικών ουσιών μπορεί να έχει μη αναστρέψιμες και θανατηφόρες επιπλοκές στην υγεία τους.

Παρόλο που στον επαγγελματικό αθλητισμό υπάρχει εκτεταμένη και συστηματική προσπάθεια για την καταπολέμηση φαινομένων ντόπινγκ, παρόμοιες προσπάθειες εκλείπουν σχεδόν εξολοκλήρου στον μαζικό αθλητισμό. Ως αποτέλεσμα, τα άτομα που ασκούνται σε χώρους μαζικής άθλησης, όπως τα γυμναστήρια, παραμένουν απροστάτευτα και στερούνται των παροχών που θα μπορούσαν να αποτρέψουν τη χρήση αναβολικών και άλλων ουσιών

Ο ρόλος του SAFEYOU

Το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα SAFEYOU ανταποκρίνεται στην αυξανόμενη απειλή της χρήσης αναβολικών ουσιών σε χώρους μαζικού αθλητισμού και σκοπεύει:

Στην καλύτερη κατανόηση των λόγων για τους οποίους οι νέοι αθλούμενοι χρησιμοποιούν αναβολικές ουσίες

Τον σχεδιασμό στρατηγικών πρόληψης της χρήσης ουσιών ντόπινγκ στον μαζικό αθλητισμό και ιδιαίτερα σε άτομα νεαρής ηλικίας.

Τη δημιουργία αποτελεσματικών παρεμβάσεων κατά του ντόπινγκ στον μαζικό αθλητισμό.

Το «SAFEYOU» θα δημιουργήσει ένα εκπαιδευτικό μέσο ενημέρωσης, πρόληψης και καταπολέμησης του ντόπινγκ που θα μπορεί εύκολα να προσαρμοστεί και να χρησιμοποιηθεί από τους ενδιαφερόμενους φορείς (εκπαιδευτικούς, προπονητές, υπεύθυνους χάραξης πολιτικής), τόσο εντός όσο και εκτός Ε.Ε.