Η
εκδήλωση εντάσσεται στο διευρυμένο κύκλο δραστηριοτήτων υπό τον γενικό τίτλο «Η
ΑΘΗΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ», με αφορμή την 12η Οκτωβρίου, ημέρα απελευθέρωσης της Αθήνας το
1944 από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, ενώ παράλληλα συνδέεται και με την εορτασμό της εθνικής επετείου της 28ης
Οκτωβρίου.
Στο
πλαίσιο της εκδήλωσης έγινε παρουσίαση από την Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού,
στοιχείων και ντοκουμέντων, που προέρχονται από τα αρχεία της Βέρμαχτ, τα οποία
επεξεργάζεται η ΔΙΣ.
Ειδικότερα
η εκδήλωση περιελάμβανε:
-
Χαιρετισμό του ΑΝΥΕΘΑ Δήμητρη Βίτσα.
-
Ομιλία του Ταξιάρχου Νικολάου Δελατόλα, Διευθυντή της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού, με θέμα «Η Μάχη της Κρήτης μέσα
από τα Γερμανικά αρχεία της ΔΙΣ».
-
Ομιλία του Ευάγγελου Δεσποτίδη με θέμα «Η Αντίσταση του Κρητικού λαού κατά τη Γερμανική κατοχή μέσα από τα
Γερμανικά αρχεία της ΔΙΣ».
-
Ομιλία του Γιάννη Σκαλιδάκη, διδάκτορα Ιστορίας, εκ μέρους της επιστημονικής επιτροπής του ΑΘΗΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ με θέμα: «Η κρητική κοινωνία στον πόλεμο και την Κατοχή».
Η
εκδήλωση πλαισιώθηκε με κρητικούς χορούς και τραγούδια από το συγκρότημα του Συλλόγου Κρητών Κερατσινίου-Δραπετσώνας «ΤΟ
ΑΡΚΑΔΙ».
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Ο ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΥΕΘΑ ΔΗΜΗΤΡΗ ΒΙΤΣΑ:
«Κυρίες και κύριοι,
Σας υποδεχόμαστε εδώ σήμερα, για να
τιμήσουμε μαζί, την αντίσταση των Κρητών στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και την
συνεισφορά τους στην αντιφασιστική νίκη των λαών της Ευρώπης, όπως αυτή
καταγράφεται στα γερμανικά αρχεία τα οποία επεξεργάζεται και αξιολογεί η
Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού του ΓΕΣ.
Εδώ, έξω από αυτή την αίθουσα, μπροστά από
το κτήριο του Πολεμικού Μουσείου, υπάρχει ένα μνημείο που είναι αφιερωμένο
«Στον αστράτευτο μαχητή της Μάχης της Κρήτης». Είναι μια διαρκής υπενθύμιση του
ρόλου και της συνεισφοράς του «αστράτευτου μαχητή», του «άγνωστου στρατιώτη»,
του απλού καθημερινού ανθρώπου που υπερβαίνει τα όποια συμβατικά όρια, όταν οι
συνθήκες το απαιτήσουν.
Όλους λοιπόν αυτούς τους τιμάμε σήμερα και
τους υποσχόμαστε πως το παράδειγμά τους θα είναι οδηγός μας.
Οι πρωτοβουλίες αυτές, της ανάδειξης της
ιστορικής μνήμης, από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, δεν αποτελούν μια απλή, μια
εθιμοτυπική δραστηριότητα, αλλά συνδέονται άρρηκτα με την έννοια και το
περιεχόμενο της ίδιας της Εθνικής Άμυνας.
Το ζήτημα της ιστορικής μνήμης δεν είναι
ένα νεκρό γράμμα. Εμπεριέχει δυναμική και έχει πολύτιμη συμβολή στο να
φωτίσουμε την πορεία μας στο παρόν και στο μέλλον.
Φίλες και φίλοι,
Είμαστε τρεις μέρες πριν από τον εορτασμό
της εθνικής επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940. Το γεγονός αυτό έρχεται να μας
θυμίσει το ρόλο που έπαιξε ο Ελληνικός Στρατός, με τη συμμετοχή και αμέριστη
στήριξη του λαού, που ύψωσε το ανάστημά του σ' ένα περήφανο ΟΧΙ.
Το ΟΧΙ αυτό συνεχίστηκε με την εποποιία της
Εθνικής μας Αντίστασης στους κάμπους, τα βουνά, τις πόλεις και τα χωριά της
Ελλάδας.
Επειδή σήμερα τιμάμε την Αντίσταση των
Κρητών στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μαζί της την Εθνική Αντίσταση των
ελληνικού λαού κατά την ναζιστική κατοχή, να θυμίσω ότι:
Η Ελλάδα ήταν η χώρα, όπου οι δυνάμεις του
Άξονα υπέστησαν την πρώτη τους ήττα, στα βουνά της Ηπείρου. Ήταν η χώρα που
αντιστάθηκε σθεναρά στα γερμανικά στρατεύματα εισβολής και τα οχυρά του Ρούπελ
ποτέ δεν πάρθηκαν.
Η Κρήτη ήταν ο τόπος, όπου οι σιδηρόφρακτες
γερμανικές στρατιές, είχαν την πρώτη τους "Πύρειο Νίκη". Μετά τη Μάχη
της Κρήτης η ναζιστική Γερμανία ποτέ δεν έκανε άλλη αερομεταφερόμενη επιχείρηση
τέτοιων διαστάσεων.
Στην ηρωική Κρήτη είχαμε την πρώτη ομαδική
εκτέλεση αμάχων στην Ευρώπη κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ήταν στο
μαρτυρικό Κοντομαρί, στις 2 Ιουνίου 1941.
Ο λαός της Κρήτης πλήρωσε πολύ ακριβά το
τίμημα της ελευθερίας κρατώντας μια χρυσή κλωστή που συνδέει το παρόν, κάθε
φορά, με την ιστορία και με τους αγώνες των Κρητών για ελευθερία. Συνδέει με
τον ηρωικό αγώνα για αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού και την ένωση με την μητέρα
Ελλάδα.
Στο Αρκάδι και τα δεκάδες ολοκαυτώματα που
υπήρχαν στην Κρήτη επί τουρκοκρατίας, ήρθαν να προστεθούν και τα ολοκαυτώματα
επί γερμανικής κατοχής: Κοντομαρί, Κάνδανος, Βιάννος, Ανώγεια, Κακόπετρο,
Αλικιανό, Περιβόλια, Λουτρά, Παγκαλοχώρι, Παλιοχώρα, Άδελε, Στέρνες, Σαχτούρια,
Καµάρες, Μαλάθυρο, Μαγαρικάρι, Βορίζια.
Είναι δεκάδες τα κρητικά χωριά και οι
πόλεις που πλήρωσαν βαρύ τίμημα για την ελευθερία. Σε 3.471 ανέρχονται οι
καταγεγραμμένες εκτελέσεις ανδρών, γυναικών και παιδιών.
Ο ελληνικός λαός με την μεγαλειώδη Εθνική
μας Αντίσταση, προκάλεσε πλήγματα στρατηγικού χαρακτήρα στους κατακτητές.
Στην Αθήνα είχαμε τις πρώτες διαδηλώσεις
στην κατεχόμενη Ευρώπη, που είχαν σαν αποτέλεσμα να μην πάει κανένας Έλληνας να
πολεμήσει στο Ανατολικό Μέτωπο.
Στην Αθήνα είχαμε και τις πρώτες απεργίες
μεγάλης κλίμακας στην κατεχόμενη Ευρώπη.
Κυρίες και κύριοι,
Τα στοιχεία από τα αρχεία που θα μας
παρουσιάσει η Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού, φωτίζουν άγνωστες και γνωστές πλευρές
των δεινών που υπέστησαν οι Κρητικοί.
Τεκμηριώνουν ότι αυτό που συντελέστηκε στη
διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στην Κρήτη και γενικά στην Ελλάδα, δεν ήταν
μόνο έγκλημα πολέμου αλλά και έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Όλα αυτά, συνθέτουν μια εικόνα που δεν
πρέπει να σβήσει από τις μνήμες μας, από τη συλλογική μνήμη του ελληνικού λαού.
Είναι ακόμα ανοιχτά κεφάλαια, είναι ανοιχτοί λογαριασμοί.
Αναφέρομαι στην εκκρεμότητα των γερμανικών
οφειλών. Η κυβέρνησή μας είναι αυτή, που για πρώτη φορά, έβαλε το θέμα στο
τραπέζι με τόσο σαφή τρόπο και προσωπικά ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Οι γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα,
είναι ένα αυθύπαρκτο θέμα που άνοιξε την ημέρα της αποχώρησης των κατοχικών
δυνάμεων από τη χώρα μας, συνεχίζει να υπάρχει και δεν επιδέχεται συμψηφισμούς.
Στα ζητήματα αυτά δεν υπάρχει παραγραφή.
Είναι μια εκκρεμότητα, που η τακτοποίησή της, πρέπει να ενδιαφέρει και την ίδια
τη γερμανική κυβέρνηση, ως στοιχείο συνεισφοράς σε μια δημοκρατική και ειρηνική
Ευρώπη.
Επαναλαμβάνουμε για μια ακόμα φορά, πως η
δικαίωση των ελληνικών διεκδικήσεων αποσκοπεί στο να κλείσει μια πληγή και να
προχωρήσουμε μπροστά.
Για μια Ευρώπη του μέλλοντος, που γνωρίζει
την ιστορία της και διδάσκεται από αυτή. Γιατί μια Ευρώπη που αγνοεί τις
μελανές σελίδες της ιστορίας της, είναι καταδικασμένη αργά ή γρήγορα να τις
ξαναζήσει.
Για μια Ευρώπη της ειρήνης και της
αλληλεγγύης.
Φίλες και φίλοι,
Σήμερα η κυβέρνηση μας, κρατώντας το νήμα
που μας συνδέει με την ιστορία και αντλώντας διδάγματα, μέσα στο δεδομένο
πλαίσιο ρευστότητας και γεωπολιτικής αστάθειας που βρίσκεται η Ελλάδα, θέτει
σαν βασική της προτεραιότητα, μαζί με την ανάκαμψη της οικονομίας, να
παραμείνει η χώρα μας πυλώνας ασφάλειας και σταθερότητας.
Παράλληλα με αποφασιστικότητα διασφαλίζουμε
την προάσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, συμβάλλοντας και με αυτό τον
τρόπο στην σταθερότητα και της ασφάλεια της περιοχής μας.
Τα όσα λέγονται, αναφορικά με τις συνθήκες
που ορίζουν τα σημερινά σύνορα στην περιοχή μας, κυρίως τη Συνθήκη της
Λωζάννης, δεν μας αφήνουν αδιάφορους.
Παρακολουθούμε στενά αλλά είμαστε και
ξεκάθαροι, «αλυτρωτικές» κορώνες που εκστομίζονται από οπουδήποτε, είτε για
εσωτερική χρήση άλλων χωρών, είτε από εξωτερικούς φόβους ή επιδιώξεις, καλό θα
είναι να αποφεύγουν την αναφορά στην Ελλάδα.
Θέλω να επισημάνω, με τον πιο ξεκάθαρο
τρόπο, πως ναι μεν η Ελλάδα δεν διεκδικεί από κανέναν τίποτα, αλλά ταυτόχρονα,
ξέρει ποια είναι τα κυριαρχικά της δικαιώματα και αυτά δεν τα βάζει σε κανένα
τραπέζι διαπραγμάτευσης.
Απάντηση στην όποια αμφισβήτηση δίνουμε τόσο με την πολιτική που ασκούμε σε διεθνές επίπεδο, όσο και με την
αποτρεπτική ισχύ των Ενόπλων μας Δυνάμεων.
Κλείνοντας αυτό το χαιρετισμό θέλω να
ευχαριστήσω και να συγχαρώ τη Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού.
Θα συνεχίσουμε την υποστήριξή μας στο έργο
της ΔΙΣ διευρύνοντας το πεδίο της έρευνας της, εξασφαλίζοντας και άλλα αρχεία
από τις Ηνωμένες Πολιτείας της Αμερικής αλλά και τα αντίστοιχα αρχεία από τη
Ρωσία.
Θέλω να ευχαριστήσω και να συγχαρώ όλους
τους συντελεστές αυτής της εκδήλωσης αλλά και όσους συνέβαλαν στις εκδηλώσεις
«Η ΑΘΗΝΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ», για την 72η επέτειο από την απελευθέρωση της Αθήνας.
