Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:
ΕΡΩΤΗΣΗ: Κατ’ αρχάς, θα ήθελα το σχόλιό
σας για τις τρομοκρατικές επιθέσεις στις Βρυξέλλες. Τι σημαίνουν για την Ευρώπη
και για την Ελλάδα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πρώτα απ’ όλα, εκφράζουμε την
καταδίκη και τον αποτροπιασμό μας για τέτοιες ενέργειες. Έχουμε μια επίθεση
ενάντια στην ανθρωπότητα, ενάντια στα ανθρώπινα δικαιώματα. Έχουμε μια επίθεση
ενάντια στη δημοκρατία και ενάντια στην ευρωπαϊκή ιδέα. Φοβάμαι ότι αυτού του
είδους οι επιθέσεις θα γίνουν αντικείμενο εκμετάλλευσης –ελπίζω να μη γίνουν–
από τις πιο ακραίες φωνές που δεν θέλουν ούτε την Ευρώπη, ούτε τη δημοκρατία,
ούτε τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πρέπει να απαντήσουμε με μεγαλύτερη δημοκρατία,
με μεγαλύτερη διαχείριση των ζητημάτων της ασφάλειας, αλλά και με ενδυνάμωση
των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Θεωρείτε ότι υπάρχει κίνδυνος
για επιθέσεις τζιχαντιστών και στη χώρα μας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η Ελλάδα είναι ασφαλής χώρα.
Ωστόσο, ό,τι συμβαίνει σε άλλες χώρες της Ευρώπης είναι σαν να συμβαίνει και
στη δική μας χώρα. Γι’ αυτό είμαστε σε επαγρύπνηση. Ο τρόπος ζωής που
απειλείται από αυτού του είδους τις επιθέσεις, η περιχαράκωση των δυτικών
κοινωνιών σε ένα πλαίσιο φόβου και αβεβαιότητας, μας αφορά άμεσα, ακόμα κι αν
δεν έχουμε στη δική μας κοινωνία τέτοιες ή άλλες ανασφάλειες.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Για να έρθουμε στα αμιγώς καθ’
ημάς, ποιο το σχόλιό σας για τις αποφάσεις της τελευταίας συνόδου κορυφής της
Ε.Ε. για το προσφυγικό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας για
την από κοινού διαχείριση της προσφυγικής-μεταναστευτικής κρίσης είναι ένα
πρώτο βήμα που για να παραγάγει αποτελέσματα θα πρέπει να συνοδευτεί και από τα
επόμενα βήματα, αυτά της ουσιαστικής εφαρμογής. Όλοι γνωρίζουμε ότι το πρόβλημα
είναι πολυπαραγοντικό. Μια τέτοια συμφωνία μπορεί να βάλει το πρόβλημα σε άλλη
βάση, ώστε να είναι πιο συντεταγμένη και αποτελεσματική η διαχείρισή του. Άρα,
υπό τις παρούσες συνθήκες και με βάση τους στρατηγικούς στόχους, είναι μια καλή
συμφωνία. Μένει να γίνουν τα επόμενα βήματα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι κερδίζει η Ελλάδα από τη
συμφωνία της Ε.Ε. με την Τουρκία, αλλά και ποιες πρόσθετες υποχρεώσεις
ανακύπτουν –αν ανακύπτουν– για τη χώρα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το ζητούμενο για την ελληνική
πλευρά είναι να μπει το θέμα των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών σε ένα
διαχειρίσιμο πλαίσιο, στη βάση της ενιαίας, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αντιμετώπισης
του προβλήματος. Αυτό σημαίνει: Μείωση των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών,
έως τον μηδενισμό τους. Μετεγκατάσταση, όσων πρέπει, από την Ελλάδα και την
Τουρκία προς άλλες χώρες της Ευρώπης. Βοήθεια, υλική και πολιτική στήριξη της
Ελλάδας, ώστε να υπάρξει η κατάλληλη φιλοξενία όσων θα μείνουν στη χώρα. Σαφώς
και απορρέουν υποχρεώσεις για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, προφανώς και για εμάς.
Δεν θα έλεγα πρόσθετες υποχρεώσεις αλλά συγκεκριμένες υποχρεώσεις στο πλαίσιο
μιας συνεργασίας, πρώτα και κύρια με την Τουρκία, όπως αυτή προκύπτει από τη
συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας. Δική μας υποχρέωση είναι σε αυτή τη μεταβατική φάση η
προσωρινή τακτοποίηση όσων μπήκαν στην Ελλάδα μέχρι τις 20 Μαρτίου. Από κει και
πέρα, στους χώρους πρώτης υποδοχής, που έχουμε δημιουργήσει στα νησιά του
Ανατολικού Αιγαίου, να αξιοποιήσουμε το προσωπικό που έρχεται από άλλες χώρες
της Ε.Ε. και διεθνείς οργανισμούς, ώστε να διαχειριστεί, σε συνεργασία με τις
ελληνικές αρχές, τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές, στη βάση των όσων
έχουν συμφωνηθεί για ατομική εξέταση αιτημάτων ασύλου και επιστροφή στην
Τουρκία όσων κρίνεται ότι πρέπει.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για
τους Πρόσφυγες παίρνει αποστάσεις από το σχέδιο συνεργασίας της Ε.Ε. με την
Τουρκία. Σας προβληματίζει το γεγονός;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η Ύπατη Αρμοστεία έχει έναν
συγκεκριμένο ρόλο και αποστολή. Υποχρέωσή μας είναι να τη διευκολύνουμε. Είναι
όχι μόνο δικαίωμά της αλλά και υποχρέωσή της να επισημαίνει τους κινδύνους που
υπάρχουν και να προτείνει μέτρα για την αποτροπή τους. Από κει και πέρα, τα
κράτη έχουν τις δικές τους αρμοδιότητες και το δικό τους πλαίσιο λειτουργίας. Η
εφαρμογή της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας θα είναι στο πλαίσιο των κανόνων του
διεθνούς δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προσφύγων και
μεταναστών. Δεν μας προβληματίζει, λοιπόν, η στάση της Ύπατης Αρμοστείας. Αυτό
που χρειάζεται είναι καλή θέληση και διάθεση για συνεργασία από τα εμπλεκόμενα
κράτη στη βάση της συγκεκριμένης πραγματικότητας.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Όσον αφορά τους πρόσφυγες και
μετανάστες που ήδη βρίσκονται στη χώρα, ποια είναι τα βήματα που η κυβέρνηση
έχει κάνει και τι πρέπει να κάνει από δω και πέρα; Ειδικά με το ζήτημα της
Ειδομένης, τι προτίθεστε να κάνετε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η ελληνική κυβέρνηση, το
ελληνικό κράτος, αυτό που έκανε και θα συνεχίσει να κάνει είναι η εξασφάλιση
της προσωρινής φιλοξενίας τους με όρους στοιχειώδους αξιοπρέπειας. Πρόκειται
για μια πρωτόγνωρη κατάσταση και ο κρατικός μηχανισμός, με τις ένοπλες δυνάμεις
να είναι η ατμομηχανή αυτής της προσπάθειας, ανταποκρίνεται με μεγάλη επάρκεια.
Αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν προβλήματα, όμως υπεισέρχονται και άλλοι
παράγοντες που δυσκολεύουν τη διαχείριση της κατάστασης, όπως στην περίπτωση
της Ειδομένης, όπου η προσδοκία και προσμονή αυτών των ανθρώπων να ανοίξουν τα
σύνορα έχει διαμορφώσει τις συνθήκες που όλοι γνωρίζουμε. Αναμένουμε και
προσπαθούμε να εξομαλυνθεί η κατάσταση. Έχουμε δημιουργήσει πάνω από 30 κέντρα
φιλοξενίας και συνεχώς δημιουργούμε νέα, έως ότου φτάσουμε να φιλοξενήσουμε και
αυτούς που είναι στην Ειδομένη, και αυτούς που είναι στο λιμάνι του Πειραιά,
αλλά και να μειώσουμε αυτούς που φιλοξενούνται στο Ελληνικό.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Φορείς της κοινωνίας των
πολιτών, αλλά και η αντιπολίτευση, σας κατηγορούν ότι αργήσατε ως κυβέρνηση να
προχωρήσετε σε μέτρα για την αντιμετώπιση του προσφυγικού, καθώς και για
έλλειψη συντονισμού. Τι απαντάτε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πολλοί κρίνουν την κυβέρνηση
εκ του ασφαλούς. Βέβαια δεν αδιαφορούμε απέναντι στις επισημάνσεις που
γίνονται. Όμως υπάρχει μια κόκκινη γραμμή, που ούτε την υπερβήκαμε ούτε θα την
υπερβούμε. Ούτε σαν σκέψη υπήρξε ποτέ το να αντιμετωπίσουμε με μέτρα καταστολής
στον θαλάσσιο χώρο απελπισμένους ανθρώπους που αναζητούν σωτηρία. Αν κάποιοι
μας κατηγορούν γι’ αυτό, καλώς το κάνουν, δεν μας πειράζει. Όσο για το θέμα του
συντονισμού, προχωράμε με γοργούς βηματισμούς και βρισκόμαστε σε πολύ καλό
επίπεδο. Δημιουργήσαμε το Διυπουργικό Συντονιστικό. Υπάρχουν δύο επιτελικά
συντονιστικά που εμπλέκουν τα συναρμόδια υπουργεία. Το υπουργείο Εσωτερικών
χορηγεί μια έκτακτη ενίσχυση στους δήμους που έχουν δομές φιλοξενίας, η
αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, η κ. Αντωνοπούλου, ξεκίνησε ένα πρόγραμμα για
5.000 προσλήψεις συμβασιούχων για το προσφυγικό, η αναπληρώτρια υπουργός
Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η κ. Φωτίου, έχει αναλάβει το ζήτημα των ασυνόδευτων παιδιών.
Και όλα αυτά σε συντονισμό αλλά και κάτω από την πίεση της καθημερινότητας.
Αυτή τη στιγμή φιλοξενούμε πάνω από 36.000 πρόσφυγες και σε αυτούς πρέπει να
προστεθούν οι 2.500 που φιλοξενούνται με βάση το πρόγραμμα της Ύπατης
Αρμοστείας. Αν σκεφτεί κανείς την τεράστια αλλαγή που έγινε από την 1η Μάρτη με
την απαράδεκτη απόφαση για το κλείσιμο των συνόρων, έχουν γίνει αρκετά πράγματα
σε λίγο χρόνο αλλά κι εμείς ποτέ δεν είμαστε ικανοποιημένοι.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Επίσης, η αντιπολίτευση
κατηγορεί την κυβέρνηση ότι με την πολιτική της το 2015 ήταν σαν να
«προσκάλεσε» πρόσφυγες και μετανάστες. Το σχόλιό σας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Πρόκειται για αστειότητες,
αλλά επειδή εκφράζονται από πολιτικά κόμματα και εκπροσώπους τους, εμείς τους
καλούμε να πάνε να τα πουν αυτά στην Ε.Ε., στο ΝΑΤΟ και στον ΟΗΕ. Βέβαια, αν
ήταν έτσι, θα ήταν πολύ εύκολο το πρόβλημα και θα το είχαν καταλάβει όσοι
προσπαθούν να το αντιμετωπίσουν.
