Ομιλία ΥΦΕΘΑ κ. Κ. Σπηλιόπουλου κατά τον εορτασμό της 186ης Επετείου της Ηρωικής Εξόδου του Μεσολογγίου

Ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, κ. Κωνσταντίνος Σπηλιόπουλος, εκπροσωπώντας την κυβέρνηση, παρευρέθηκε χθες, Κυριακή 8 Απριλίου, στις εκδηλ...

Ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, κ. Κωνσταντίνος Σπηλιόπουλος, εκπροσωπώντας την κυβέρνηση, παρευρέθηκε χθες, Κυριακή 8 Απριλίου, στις εκδηλώσεις για την 186^η Επέτειο της Εξόδου της Ηρωικής Φρουράς των Ελεύθερων Πολιορκημένων της Ιεράς Πόλης του Μεσολογγίου.

Η Δοξολογία έλαβε χώρα στον Μητροπολιτικό Ι.Ν. Αγ. Σπυρίδωνος χοροστατούντος του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. κ. Κοσμά. Ακολούθησε κατάθεση στεφάνου από τον Υφυπουργό.

Ο κ. Σπηλιόπουλος εκφωνώντας τον πανηγυρικό της ημέρας δήλωσε:

«Πριν από 186 χρόνια, σε τούτο εδώ  το  μικρό μέρος της ελληνικής γης,  το Μεσολόγγι,  η λογική ανατράπηκε και η ιστορική σελίδα που έγραψαν με χρυσά γράμματα οι απλοί άνθρωποι, άνθρωποι συνηθισμένοι, καθημερινοί αλλά εθνικά συνειδητοποιημένοι και κυρίως αξιοπρεπείς, έμελλε να μείνει ανεξίτηλη και δοξασμένη ανά τους αιώνες.

Πριν από 186 χρόνια, από εδώ, το Μεσολόγγι, κατακτήθηκε η Εθνική  ενότητα, σφυρηλατήθηκε  η Εθνική συνείδηση. Οι αλληλοσπαραγμένοι Έλληνες παραμέρισαν τις έριδες και τα εγωιστικά τους πάθη, παραμέρισαν «ΤΟ ΔΙΑΙΡΕΙ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΕΥΕ»,  παραμέρισαν τη διχόνοια που έσπερναν ανάμεσα τους οι ξένες- προστάτιδες δυνάμεις,  αγωνίστηκαν ενωμένοι και θυσιάστηκαν για την Εθνική ανεξαρτησία και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Πριν από 186 χρόνια, εδώ, στο Μεσολόγγι, ανατράπηκαν οι διεθνείς συσχετισμοί δύναμης που φάνταζαν τότε αδιαφιλονίκητοι. Η στρατιωτική ήττα της Ελληνικής Επανάστασης μετατράπηκε σε πολιτική νίκη, γιατί το μήνυμα του αγώνα και της θυσίας των ελεύθερων πολιορκημένων ήταν τόσο διαυγές, ήταν τόσο διεγερτικό, που κινητοποίησε τους λαούς της Ευρώπης και ακύρωσε τους σχεδιασμούς της «ΙΕΡΑΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ» για τη διάσωση και το διαμελισμό της παραπαίουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Ήταν άνοιξη, Απρίλης «Έστησε ο Έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη», συνοψίζει λυρικά ο εθνικός ποιητής. Και οι λεοντόκαρδοι Μεσολογγίτες έστεναν χορό με το θάνατο. «Όποιος πεθάνει σήμερα, χίλιες φορές πεθαίνει». Σήμερα αποφάσισαν να πεθάνουν οι Μεσολογγίτες. Και, ναι, θα πεθάνουν πρόθυμα χίλιες φορές ο καθένας για την Ελευθερία της Πατρίδας!

Εορτάζουμε σήμερα πανηγυρικά την θυσία του Μεσολογγίου. Την κοσμοϊστορική Έξοδο της ηρωικής του Φρουράς και των μαρτυρικών του κατοίκων, το τραγικότατο αυτό θεληματικό ολοκαύτωμα ενός ολόκληρου του πληθυσμού. Γεγονός μοναδικό και ανεπανάληπτο σ’ όλη την ανθρώπινη Ιστορία. Αποκορύφωμα πατριωτικού αισθήματος, υψηλού φρονήματος και αυτοθυσίας.

Κατανυχτική θρησκευτική μυσταγωγία κι όχι διαταγμένη πολεμική πράξη είναι στην ουσία του το απαραδειγμάτιστο πρωτάθλημα της Εξόδου. Πιο λιτά ο Γάλλος ιστορικός Φάμπρ γράφει: «Η άμυνα και η έξοδος του Μεσολογγίου είναι το ωραιότερο παράδειγμα, που ο πατριωτισμός και το θάρρος πρόσφεραν ποτέ στην Οικουμένη».

Δραματικές πολιορκίες και ηρωικές αντιστάσεις έχει να επιδείξει πολλές η ανθρώπινη ιστορία. Καμία όμως δεν φτάνει το απροσέγγιστο, το ασύγκριτο, το ανυπέρβλητο Μεγαλείο της πολιορκίας του Μεσολογγίου –όπως το αποκορύφωσε η δραματική απόφαση και η τραγική πραγματοποίηση της Εξόδου.

Όλες οι ένδοξες αντιστασιακές Φρουρές είχαν ένα συνηθισμένο πολεμικό τέλος, την επικράτηση του ενός μέρους και την συνθηκολόγηση του άλλου. Μόνον της Φρουράς του Μεσολογγίου το τέλος υψώθηκε υπεράνω της Ιστορίας του κόσμου αυτού και στάθηκε κάπου, στον ουράνιο θόλο, ως φαινόμενο αναστάσεως και αθανασίας. Αποσπάστηκαν, θαρρείς, από το χώμα της Γης ο Φράχτης, η Λιμνοθάλασσα, ο Ντολμάς, η Κλείσοβα, ο Αράκυνθος του Μεσολογγίου και τοποθετήθηκαν στα διάπλατα των ουρανών, σαν Γαλαξίας κατάμεστος από φεγγοβολούσες πράξεις καρτεροψυχίας και θυσίας –πανόραμα εκθαμβωτικό της Οικουμένης όλης.

Δεν ήταν η Έξοδος στιγμιαία έκρηξη παλικαριάς σε ώρα πολεμικού παροξυσμού, σε ώρα ηρωικού μένους, όπου ένας γενναίος άνθρωπος πραγματοποιεί σε κατάσταση εξαλλοσύνης, αλλοφροσύνης, μέθης του θυμικού. Εκείνο που ενέχει μοναδική αξία είναι ότι η απροσμέτρητης υπεροχής απόφαση ζυμώθηκε ήρεμα και αδίσταχτα για αρκετό καιρό μέσα στις διάνοιες, στις ψυχές και στις συνειδήσεις των λιμοκτονούντων εκείνων ενόπλων και αόπλων, πιστών στη θρησκεία τους, πιστών στην πατρίδα τους, πιστών στην ελευθερία τους, και στην αξιοπρέπειά τους ανδρών και γυναικών. Μακρόσυρτος υπήρξε ο διάλογος των μισοζώντανων εκείνων υπάρξεων με το θάνατο.  Και χωρίς δισταγμό, χωρίς κλονισμό, χωρίς ταλάντευση, μπροστά σε μια δουλική ζωή προτίμησαν το Θάνατο.

Η άμυνα και η έξοδος της Φρουράς του Μεσολογγίου αποτελεί μοναδική περίπτωση. Το ηθικό εκείνο μεγαλούργημα ήταν αποκλειστική ενέργεια καθαρών ψυχικών αιτιών και δυνάμεων. Ακλόνητη επικύρωση της αλήθειας ότι υπεράνω του κόσμου της ύλης δεσπόζει ο κόσμος της Ψυχής… Υπεράνω του πλέγματος των υλικών συμφερόντων διαλάμπει ο ηθικός αστερισμός των Ιδανικών.

Η πρώτη εντύπωση από την πτώση του Μεσολογγίου ήταν ότι χάθηκε πλέον το παν. Ότι ο ιερός μας Αγώνας ψυχορραγούσε.  

Αλλά ο αντίκτυπος δεν ήταν, όπως πρωτοφάνηκε, θανάσιμος. Ήταν αναστάσιμος, ήταν σωτήριος. Το υψηλό παράδειγμα του Μεσολογγίου, αναζωπύρωσε το πατριωτικό πνεύμα και σθένος. Καταλάγιασε την εθνοφθόρο διχόνοια, που είχε παραλύσει την ιερή προσπάθεια. Ανόρθωσε το εθνικό ηθικό.

Δεν περιορίστηκε στο εσωτερικό της Ελλάδας ο αντίκτυπος της θυσίας του Μεσολογγίου. Ξαπλώθηκε σ’ όλον τον εξωτερικό κόσμο. Οι λαοί της Ευρώπης και της Αμερικής συγκλονίστηκαν βαθύτατα από κατάπληξη, δέος και θαυμασμό. Η αντίδρασή τους εκδηλώθηκε άμεσα. Στο Παρίσι, οι Γάλλοι φοιτητές, μόλις έφθασε η είδηση, συγκρότησαν αυθόρμητη διαδήλωση. Στην Αγγλική Βουλή, ο Πάλμεστρον, στη Γαλλική ο Σατομπριάν και άλλοι εκφωνούσαν θερμούς λόγους υπέρ της Ελλάδας.

Όπως ήταν φυσικό, βαθύτερα, συγκινήθηκαν οι άνθρωποι του Πνεύματος και της Τέχνης. Ο Βίκτωρ Ουγκώ δημοσίευσε μακρύ ποίημα. Ο Γκαίτε οδηγεί τον Ευφορίωνα του Φάουστ στο Μεσολόγγι, τον υψώνει σύμβολο της Ελευθερίας, κατόπτρισμα του Βύρωνα, και του υποβάλλει ωραίους στίχους:

«Όλο ψηλότερα ν’ ανεβαίνω!

Όλο πλατύτερα να βλέπω!»

Μεγάλοι καλλιτέχνες, σαν τον Ντελακρουά, τον Δαυίδ ντ’ Ανζέ, αποθανατίζουν σε ζωγραφικούς πίνακες και γλυπτά τη δόξα του Μεσολογγίου.

Γενικότερα, η Κοινή Γνώμη της Ευρώπης αναστατώνεται μέσα σε μια ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα, τέτοια που ο δαυλός του Καψάλη έφτασε να δώσει το σύνθημα «πυρ!» στο Ναυαρίνο. Η ημέρα της εθνικής Ανεξαρτησίας δεν θα αργούσε –πλησίαζε.

Κυρίες και κύριοι, σήμερα οφείλουμε να καταδείξουμε τον έμπρακτο σεβασμό μας στην ιερά πόλη του Μεσολογγίου και να ενστερνιστούμε την ιδιαίτερη συμβολική αξία που εκπέμπει η θυσία των εξοδιτών.

Να την καταστήσουμε το σύγχρονο πολιτικό πρόταγμα της εποχής, αλλά και το όχημα για την έξοδο της χώρας από την πολύπλευρη κρίση που διέρχεται.

Το Μεσολόγγι ακόμη και σήμερα εμπνέει και συγκινεί. Είναι από τις ελάχιστες πόλεις του κόσμου που διαθέτει αυτό το προνόμιο.  Σε μια εποχή απουσίας αξιών, σε μια εποχή απουσίας ιδανικών που να μπορούν να συγκρίνουν και να εμπνέουν.

Το Μεσολόγγι  συμβολίζει για τη χώρα μας τη χαμένη της Εθνική αυτοπεποίθηση και το αναγκαίο ξύπνημα της Εθνικής μας αφύπνισης και υπερηφάνειας. 

Συμβολίζει για τη  χώρα μας τη σφυρηλάτηση της Εθνικής μας ενότητας και ταυτότητας που τόσο την έχουμε ανάγκη σήμερα.

Είναι το σύμβολο της Αξιοπρέπειας και της Εθνικής Προσπάθειας αλλαγής των Διεθνών συσχετισμών που σήμερα είναι σε βάρος μας και μας επιβάλλουν δυσβάστακτους όρους που εμμέσως αμφισβητούν εκείνο για το οποίο αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι, την Εθνική μας κυριαρχία.

Προσδίδει στη χώρα εκείνο το αξιακό πρότυπο που τόσο σήμερα το έχει ανάγκη στο διεθνή πολιτικό στίβο.  

Σήμερα που διάφορα εξωθεσμικά κέντρα μας αμφισβητούν και επιχειρούν εσκεμμένα να μας ταυτίσουν με ότι πιο αρνητικό υπάρχει στον κόσμο.

Το Μεσολόγγι θα συμβολίζει για την Ελλάδα μας, το Εθνικό που είναι και αληθινό και αντίστροφα το αληθινό που είναι και Εθνικό. Η Ελλάδα χρειάζεται σήμερα τη σκιαγράφηση μιας νέας Εθνικής αφήγησης μιας νέας «Εξόδου Ελευθερίας».

Πρέπει να βρούμε τη δύναμη να περιγράψουμε μια νέα θετική Εθνική διέξοδο.

Μια διέξοδο που θα απελευθερώνει και δεν θα περιορίζει, δεν θα εγκλωβίζει δυνάμεις, τις αστείρευτες δυνάμεις του τόπου μας.

Ο Ελληνισμός χρειάζεται μια νέα «χάρτα του Ρήγα» και το Μεσολόγγι μπορεί με το συμβολικό μήνυμα της θυσίας του να την σηματοδοτήσει, να της προσδώσει το απελευθερωτικό νόημα που απαιτούν οι καιροί.

Σε δύσκολους καιρούς για τη  χώρα μας, σαν και αυτούς που ζούμε σήμερα, η θυσία του Μεσολογγίου πρέπει να συνταράξει και να αφυπνίσει κοιμισμένες συνειδήσεις και να δημιουργήσει νέα αξιακά πρότυπα μιας κοινωνίας που βρίσκεται σε κρίση.

Το παράδειγμα των εξοδιτών του Μεσολογγίου πρέπει να γίνει πίστη, ελπίδα και αισιοδοξία ότι μπορούμε και σήμερα να πετύχουμε τους στόχους που θέτουμε σαν έθνος και σαν λαός.

Κλείνοντας, ας αναρωτηθούμε:

Ποιά απόκρυφη δύναμη δημιούργησε το αθάνατο Μεσολόγγι; Μα… η ανθρώπινη ψυχή! Ο αείζωος και παντοδύναμος αυτός πυρήνας, που αποτελεί το βαθύ θεμέλιο και το υψηλό μαζί αέτωμα της δημιουργικής μας ζωτικότητας! –της Ελληνικής ζωτικότητας, θα τολμούσαμε να πούμε που αρκεί να στρατευθεί στο νέο Εθνικό αφήγημα για εθνική αξιοπρέπεια, ανεξαρτησία και κοινωνική δικαιοσύνη της πατρίδας μας».