Ενημέρωση από τον ΥΕΘΑ κ. Π. Μπεγλίτη της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής (25.08.11), σχετικ...
Ενημέρωση από τον ΥΕΘΑ κ. Π. Μπεγλίτη της Διαρκούς Επιτροπής
Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής (25.08.11), σχετικά
με τις Διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Ισραήλ (Κύριο Μνημόνιο Συνεννόησης)
και τη Δύναμη Ταχείας Αντίδρασης του ΝΑΤΟ 2012
Σας ευχαριστούμε ιδιαίτερα, γιατί ανταποκριθήκατε άμεσα στο αίτημά
μας να συγκληθεί η Διαρκής Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών
Υποθέσεων του Ελληνικού Κοινοβουλίου...
για να σας ενημερώσουμε για δύο
σημαντικά, κατά την άποψή μας, ζητήματα που συνδέονται με τα θέματα του
Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.
Θεωρώ – και το λέω ευθύς εξαρχής – ως
αναγκαία λειτουργία της Επιτροπής μας, αλλά συγχρόνως, ως πολιτική και
δημοκρατική υποχρέωση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εθνικής
Άμυνας, να ενημερώνονται τα μέλη της Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας
και Εξωτερικών Υποθέσεων, όχι μόνο ex post, δηλαδή μετά από τις
εξελίξεις ή μετά από σημαντικές επισκέψεις, αλλά και ex ante, δηλαδή
πριν πραγματοποιηθούν σημαντικές, για την εξωτερική πολιτική και την
εθνική άμυνα της χώρας, επισκέψεις.
Προγραμματίζω να επισκεφτώ, ως
Υπουργός Εθνικής Άμυνας, το Ισραήλ, στις 4-6 Σεπτεμβρίου,
ανταποκρινόμενος σε επίσημη πρόσκληση του ομολόγου μου, Υπουργού Άμυνας
του κράτους του Ισραήλ, κ. Εχούντ Μπάρακ. Πέρα από τη συνάντηση και τις
συνομιλίες, σε διμερές επίπεδο, που θα έχω με τον κ. Μπάρακ, βρίσκεται
στον προγραμματισμό συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών, κ. Λίμπερμαν,
ενώ επίσης στον προγραμματισμό ευρίσκεται η συνάντηση με τον Πρωθυπουργό
της χώρας, κ. Νετανιάχου, και τέλος, θα γίνω δεκτός από τον Πρόεδρο της
Δημοκρατίας, κ. Σίμον Πέρες.
Θεωρούμε, ως Κυβέρνηση και ως
Υπουργείο, σε στενή συνεργασία με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου
Εξωτερικών, εξαιρετικά σημαντική τη συγκυρία, για να πραγματοποιηθεί
αυτή η επίσημη επίσκεψη. Στόχος μας, ως Κυβέρνηση, είναι – και το έχουμε
πολλές φορές επισημάνει και επαναβεβαιώσει – η συνεχής, δια πράξεων και
δυναμικών πρωτοβουλιών, ανάπτυξη διεύρυνση και εμβάθυνση των διμερών
σχέσεων με το Ισραήλ, σε όλους τους τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος και
συμφέροντος. Θεωρούμε το Ισραήλ ως ένα σημαντικό εταίρο, με τον οποίο
επιδιώκουμε μια στέρεη στρατηγική εταιρική σχέση, πολύ περισσότερο σε
μια περίοδο και σε μια περιφερειακή συγκυρία μεγάλων προκλήσεων και
μεγάλων εξελίξεων.
Η ανάπτυξη των διμερών σχέσεων με το Ισραήλ –
και το διευκρινίζω ευθύς εξαρχής – δεν ετεροπροσδιορίζεται. Δεν αποτελεί
αντανάκλαση εξελίξεων στις διμερείς σχέσεις του Ισραήλ με άλλες χώρες
της περιοχής. Η στρατηγική μας απέναντι στο Ισραήλ αυτοπροσδιορίζεται σε
συνάρτηση με τα εθνικά συμφέροντα της χώρας και σε συνάρτηση με τα
ευρύτερα ζωτικά συμφέροντα της χώρας στην περιοχή της Ανατολικής
Μεσογείου.
Είμαστε μια χώρα, που, παρά την εσωτερική οικονομική
και κοινωνική κρίση, είμαστε σε θέση να υπερασπιστούμε αυτά τα ζωτικά
συμφέροντα, να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για τη διαμόρφωση συνθηκών
ειρήνης, σταθερότητας, ασφάλειας και συνεργασίας όλων των χωρών και όλων
των λαών της περιοχής. Γι’ αυτό το λόγο είπα ότι οι σχέσεις μας με το
Ισραήλ έχουν έναν αυτόνομο χαρακτήρα και θέλω να επισημάνω ότι σε καμιά
περίπτωση δε στρέφονται ούτε κατά της Τουρκίας – χώρα, με την οποία το
Ισραήλ περνά μια φάση έντονης ρήξης και κρίσης – ούτε, βεβαίως, κατά των
χωρών του ευρύτερου Αραβικού κόσμου, με τον οποίο διατηρούμε και
ενισχύουμε συνεχώς τις ιστορικές διμερείς και πολυμερείς σχέσεις.
Στις
συναντήσεις μου με τον κ. Μπάρακ θα συζητήσουμε τις διμερείς μας
σχέσεις στον τομέα της στρατιωτικής και αμυντικής συνεργασίας και θα
υπογράψουμε ένα Μνημόνιο συνεργασίας σε αυτούς τους τομείς. Θα μπορούσε
κανείς να πει ότι το Μνημόνιο αυτό είναι μια απλή διπλωματική ή
γραφειοκρατική διεκπεραίωση στο πλαίσιο των διμερών σχέσεων. Θα έλεγα το
αντίθετο. Η υπογραφή του Μνημονίου, σε αυτήν τη συγκυρία, ουσιαστικά,
καθιστά πιο ισχυρή τη συμβατική σχέση, που διέπει τις σχέσεις της
Ελλάδας με το Ισραήλ.
Από το 1994, όπως γνωρίζετε καλά, έχει
αναπτυχθεί ένα ευρύτατο πλαίσιο συνεργασίας και φτάνοντας μέχρι τη
συμφωνία αμυντικής και στρατιωτικής συνεργασίας το 2005, έχει αναπτυχθεί
ένα σημαντικό συμβατικό πλαίσιο σχέσεων. Ωστόσο, αυτό το συμβατικό
πλαίσιο δεν μπόρεσε, πολλές φορές, να υλοποιηθεί. Θα έλεγα – με
ειλικρίνεια και με το αναλογούν θάρρος – ότι οι καθυστερήσεις οφείλονταν
και σε δικές μας πολιτικές ή στρατηγικές προκαταλήψεις για τον ευρύτερο
χώρο της Μέσης Ανατολής, αλλά και ιδιαίτερα, για τη σχέση μας με το
Ισραήλ. Αυτό το Μνημόνιο καθιστά επιχειρησιακή όλη αυτήν τη σχέση που
διείπε μέχρι σήμερα τις σχέσεις μας με το Ισραήλ.
Πιο
συγκεκριμένα, το Μνημόνιο θα περιλαμβάνει συγκεκριμένους τομείς
αμοιβαίας συνεργασίας, σε τομείς εξαιρετικής εθνικής ευαισθησίας για την
άμυνα και την ασφάλεια της χώρας. Γίνεται αντιληπτό ότι ο στρατιωτικός,
ο αμυντικός, ο στρατηγικός και ο τεχνολογικός τομέας αποτελούν βασικές
προτεραιότητες στο χώρο της εθνικής άμυνας για την πατρίδα μας, πολύ
περισσότερο, αν αναλογιστεί κανείς τις τεράστιες προκλήσεις, που
αντιμετωπίζουμε και τις απειλές στα εξωτερικά μας σύνορα. Οι προκλήσεις
και απειλές γίνονται πολύ πιο εύληπτες, πιο κατανοητές και πιο υπαρκτές
σε έναν περιβάλλοντα περιφερειακό γεωστρατηγικό χώρο μεγάλων αλλαγών,
μεγάλων αναταράξεων και πτώσης συστημάτων και κυβερνήσεων, που για πάρα
πολλά χρόνια αποτελούσαν σταθεροποιητικούς παράγοντες.
Θεωρούμε
ότι η εμβάθυνση των σχέσεων με το Ισραήλ μπορεί να αποτελέσει – υπό την
προϋπόθεση ότι θα εργασθούμε με συνέπεια, σταθερότητα και
αποφασιστικότητα – έναν νέο σταθεροποιητικό παράγοντα στην ευρύτερη
περιοχή. Δεν είναι σχέσεις που μπορούν να λειτουργήσουν ενάντια σε
τρίτες χώρες. Αντίθετα, μπορούν να αποτελέσουν σχέσεις για να
δημιουργήσουμε μια νέα σταθεροποιητική κατάσταση πραγμάτων, για να
μπούμε σε μια νέα περίοδο ασφάλειας, ειρήνης και σταθερότητας, στην
περιοχή. Ο στόχος – θα μου πείτε – είναι αρκετά φιλόδοξος ή πολύ
φιλόδοξος. Όμως, οφείλουμε και είναι προς το συμφέρον της χώρας να
εργαστούμε, για να τον υλοποιήσουμε.
Από τις σχέσεις μας με το
Ισραήλ δεν πρόκειται να επηρεαστούν οι παραδοσιακές ιστορικές σχέσεις με
τον Αραβικό κόσμο και οι σχέσεις μας με τον Παλαιστινιακό λαό και την
Παλαιστίνη. Οφείλουμε να καταδικάσουμε με τον πιο απερίφραστο και τον
πιο ειλικρινή τρόπο τις τρομοκρατικές ενέργειες κατά αμάχων και πολιτών
του Ισραήλ, που προέρχονται από τη Λωρίδα της Γάζας, όπως οφείλουμε,
επίσης, να καταδικάσουμε τον δυσανάλογο, πολλές φορές, τρόπο με τον
οποίο ενεργεί κατά αμάχων και κατά του πληθυσμού στη Λωρίδα της Γάζας,
το Ισραήλ. Σε όλη την πορεία μας, ως Κυβέρνηση, δεν είχαμε ποτέ πρόβλημα
να μιλάμε με ειλικρίνεια και πολύ ανοιχτά με τους φίλους μας, γιατί
έτσι πιστεύαμε και συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι μπορούμε να
οικοδομήσουμε ειλικρινείς σχέσεις και με το Ισραήλ και με τον Αραβικό
κόσμο, αλλά και με τη γείτονα χώρα, την Τουρκία.
Στις σχέσεις μας
με το Ισραήλ σημαντικό ρόλο παίζει ο υψηλός βαθμός στρατιωτικής και
αμυντικής ικανότητας και αποτελεσματικότητας του Υπουργείου Άμυνας του
Ισραήλ και των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και η τεχνογνωσία και η
πρωτοπορία, στην οποία βρίσκονται σε πάρα πολλά οπλικά συστήματα οι
αμυντικές βιομηχανίες του Ισραήλ. Θέλουμε μια συνεργασία σε ισότιμη βάση
και σε βάση αμοιβαίου οφέλους και όχι μια ετεροβαρή σχέση συνεργασίας
με το Ισραήλ, και μπορούμε, μέσα από τη μεταφορά τεχνογνωσίας, μέσα από
διαδικασίες βιομηχανικής συνεργασίας και συμπαραγωγών, να βοηθήσουμε και
τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, αλλά και τις ελληνικές αμυντικές
βιομηχανίες του ευρύτερου Δημόσιου, αλλά και του ιδιωτικού τομέα.
Επισημαίνω την ισότιμη βάση πάνω στην οποία θα δουλέψουμε τις σχέσεις
μας με το Ισραήλ.
Παράλληλα, στόχος της επίσκεψής μου είναι να
ανανεώσουμε τη στρατιωτική συνεργασία υπό τη μορφή κοινών ασκήσεων με
τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις. Δεν έχουμε κρύψει ότι συνεργαζόμαστε με
την Πολεμική Αεροπορία του Ισραήλ, σε κοινές ασκήσεις, τις οποίες θα
συνεχίσουμε. Η Πολεμική Αεροπορία της χώρας μας έχει επιχειρησιακά
συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία αναγνωρίζονται από όλους, και όχι
μόνο από τους εταίρους μας στο ΝΑΤΟ. Αναγνωρίζονται από το Ισραήλ και
αξιοποιούμε τον εθνικό εναέριο χώρο και τη στρατηγική θέση της χώρας
μας, προκειμένου, να βοηθήσουμε ή να συμβάλουμε στην ενίσχυση της
επιχειρησιακής ικανότητας της Ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας.
Ας
μην το υποτιμήσουμε αυτό ή ας μην το απαξιώσουμε ή ας μην ασκήσουμε
εύκολη κριτική. Είμαστε σε έναν γεωγραφικό χώρο, που πιστεύουμε και το
βλέπουμε έμπρακτα, ότι μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη δυναμική που
ενσωματώνει, για να έχουμε συγκριτικά πλεονεκτήματα και να μπορούμε να
τα αναδεικνύουμε. Οι στρατιωτικές ασκήσεις θα συνεχιστούν και στοχεύουμε
στη διεύρυνση των κοινών ασκήσεων και με τον Στρατό Ξηράς και με το
Πολεμικό Ναυτικό.
Τελειώνοντας την πρώτη αυτή παρέμβαση και
περιμένοντας τις επισημάνσεις, την κριτική ή τις παρατηρήσεις σας, θέλω
να πω ότι η χώρα μας θα διασφαλίσει στον απόλυτο βαθμό τα εθνικά
κυριαρχικά δικαιώματα, όπως αυτά αναγνωρίζονται και απορρέουν από το
Διεθνές κεκτημένο, το Διεθνές Δίκαιο, το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και
τις Διεθνείς Συνθήκες, σε σχέση με την υφαλοκρηπίδα, σε σχέση με την
ΑΟΖ, και πάνω απ' όλα, σε σχέση με την ασφάλεια και την άμυνα της
Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αναγνωρίζουμε και υπερασπιζόμαστε τα εθνικά
κυριαρχικά δικαιώματα ενός κυρίαρχου κράτους, της Κυπριακής
Δημοκρατίας, ισότιμου μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διεθνών και
περιφερειακών Οργανισμών, όπως αναγνωρίζουμε και είμαστε σε θέση να
υπερασπιστούμε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας που
απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Στην καρδιά της εθνικής
μας στρατηγικής, στην καρδιά του εθνικού αμυντικού και αποτρεπτικού
δόγματος βρίσκεται η άμυνα και ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αυτές
τις δεσμεύσεις και αυτές τις εθνικές και ιστορικές υποχρεώσεις της
πατρίδας μας τις τιμούμε, τις υπερασπιζόμαστε και θα τις υπερασπιστούμε,
όταν και αν υπάρξει η ανάγκη.
Πέρα από απειλές και πέρα από τη
συνεχιζόμενη αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας, έχουμε κάθε συμφέρον με
στρατηγική ψυχραιμία, και συγχρόνως, με την αναγκαία αποφασιστικότητα,
να διαχειριστούμε τις εξελίξεις στην περιοχή. Το εθνικό συμφέρον
επιβάλλει να μεταφέρουμε το πεδίο της αντιπαράθεσης, του διαλόγου και
της συνεννόησης με την Τουρκία, στον προνομιακό χώρο του σεβασμού του
Διεθνούς Δικαίου. Ας μην ετεροκαθοριστούμε και ετεροπροσδιοριστούμε στις
αντιδράσεις μας. Αντίθετα, με την ανάληψη δυναμικών πρωτοβουλιών,
πρέπει να φέρουμε την Τουρκία, ως υπόλογο, σε άμυνα, στο χώρο του
Διεθνούς Δικαίου, εκεί, που αναγνωρίζονται αναμφισβήτητα τα εθνικά
κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, και εκεί, που οφείλουμε να
υπερασπιστούμε τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας.
Συνοψίζοντας,
χρειάζεται στρατηγική ψυχραιμία, στενή παρακολούθηση των εξελίξεων, και
συνάμα, αποφασιστικότητα. Η Κυβέρνηση στηριζόμενη στην ευρύτατη εθνική
συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων της χώρας, σε ένα στέρεο εθνικό μέτωπο,
θα διαχειρισθεί, όταν και αν χρειασθεί, την όποια εξέλιξη στην ευρύτερη
περιοχή του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτή η συνάντηση και η
ενημέρωσή σας εδώ, έχει και τον σκοπό της επαναβεβαίωσης της ευρύτερης
δυνατής πολιτικής συναίνεσης και συνεννόησης των δυνάμεων της χώρας, της
επαναβεβαίωσης του εθνικού μετώπου πάνω στο οποίο πρέπει να
οικοδομήσουμε και οικοδομούμε την εξωτερική και αμυντική πολιτική της
χώρας. Σας ευχαριστώ.”
