ΒτΚ : Η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του χρέους, σε συνδυασμό με την αμηχανία της κυβέρνησης, φαίνεται να επιβαρύνει το ήδη πολύ βαρύ...
ΒτΚ: Η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του χρέους, σε
συνδυασμό με την αμηχανία της κυβέρνησης, φαίνεται να επιβαρύνει το ήδη
πολύ βαρύ οικονομικό και κοινωνικό κλίμα. Τι μπορεί κατά τη γνώμη σας να
γίνει;
Ευ. Βενιζέλος:
Πρέπει επειγόντως να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος φημών και συζητήσεων
που ανεβάζουν τα επιτόκια και τα ασφάλιστρα κινδύνου, μειώνουν συνεχώς
την αξία των ελληνικών ομολόγων, οδηγούν σε αναπαραγωγή των ίδιων φημών
και συζητήσεων, κ.ο.κ. Οι δηλώσεις της κυβέρνησης, της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας...
Ευ. Βενιζέλος:
Πρέπει επειγόντως να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος φημών και συζητήσεων
που ανεβάζουν τα επιτόκια και τα ασφάλιστρα κινδύνου, μειώνουν συνεχώς
την αξία των ελληνικών ομολόγων, οδηγούν σε αναπαραγωγή των ίδιων φημών
και συζητήσεων, κ.ο.κ. Οι δηλώσεις της κυβέρνησης, της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας...
και του ΔΝΤ δεν αρκούν
γιατί οι αγορές προωθούν τη δική τους ατζέντα. Πρέπει συνεπώς να
δημιουργηθεί ένας πειστικός “θώρακας” που θα προστατεύει όχι μόνο την
Ελλάδα, αλλά και το ευρώ και την αξιοπιστία της ΕΕ. Δύο είναι κατά τη
γνώμη μου τα βασικά στοιχεία αυτού του “θώρακα”:
Πρώτον, η επίσημη και απόλυτη διαβεβαίωση, από την ΕΕ την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, ότι η Ελλάδα θα καλύψει τις δανειακές της ανάγκες το 2012 και για όσο χρόνο απαιτηθεί με τον καλύτερο για αυτήν τρόπο, με τον τρόπο που θα της δίνει τη συντομότερη προοπτική επανόδου στην αγορά. Δεύτερον, η διαβεβαίωση της ΕΚΤ ότι τίποτε δεν πρόκειται να θίξει τη σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, που είναι τμήμα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Αυτά τα δύο κρίσιμα στοιχεία είναι ούτως ή άλλως διασφαλισμένα και άρα η καθαρή και επίσημη επιβεβαίωσή τους με την παροχή- κατά κάποιον τρόπο- μιας διεθνούς θεσμικής εγγύησης μπορεί να σπάσει τον φαύλο κύκλο. Σε συνδυασμό όμως πάντα με τη σταθερή στάση της Ελλάδας ως προς την ανάγκη πιστής εφαρμογής μιας πολιτικής που αποκαθιστά την αξιοπιστία και την προοπτική της χώρας.
ΒτΚ: Είδαμε ακόμη και τον πρώην πρωθυπουργό κ. Κ. Σημίτη να θέτει δημοσίως το ζήτημα της άμεσης αναδιάρθρωσης. «Δεν θα υποπέσω στο σφάλμα να συμμετάσχω στην αναπαραγωγή της συζήτησης. Αυτή η συζήτηση πρέπει να σταματήσει τουλάχιστον στο πεδίο που εμείς ελέγχουμε και αυτός είναι ο δημόσιος λόγος στη χώρα μας».
Ευ. Βενιζέλος:
Αρκεί όμως να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της διαχειρισιμότητας του
δημοσίου χρέους για να αλλάξει η κατάσταση στη χώρα; «Οχι βέβαια, αν
όμως σπάσει ο φαύλος κύκλος και σταματήσει ή έστω περιοριστεί η σπέκουλα
μπορεί να αρχίσει να αλλάζει όλο το κλίμα. Η ψυχολογία στην οικονομία
δεν είναι αέρας, αλλά πραγματικό μέγεθος που επηρεάζει τις επενδυτικές,
καταναλωτικές και καταθετικές συμπεριφορές. Η μηχανή της πραγματικής
οικονομίας μπορεί έτσι να κινηθεί με άλλους ρυθμούς. Απαιτείται βεβαίως
πάντα η ισχυρή βοήθεια του κράτους. Διατύπωσα στο Υπουργικό Συμβούλιο τη
θέση πως πρέπει η φιλοαναπτυξιακή και φιλοεπενδυτική πολιτική να
προβληθεί με κινήσεις που είναι απλές και εύ κολες, όπως η μείωση της
φορολογίας των επιχειρήσεων και η διευκόλυνση της οικοδομικής
δραστηριότητας, από την οποία εξαρτάται πλήθος επαγγελμάτων, με
κατάλληλη μεταχείριση “εργαλείων”, όπως οι αντικειμενικές αξίες ή το
“πόθεν έσχες” των απλών πολιτών για την απόκτηση πρώτης και
δευτερεύουσας κατοικίας. Το υπουργείο Οικονομικών ξέρει ότι τέτοιες
ρυθμίσεις θα έχουν και εισπρακτικό αποτέλεσμα.
ΒτΚ: Στο Υπουργικό Συμβούλιο, παρουσιάσατε μια οικονομική «πλατφόρμα». Περιελάμβανε αυτά που περιγράφετε;
Ευ. Βενιζέλος:
Στις συζητήσεις μου με τον πρωθυπουργό στο Υπουργικό Συμβούλιο
παρουσιάζω πάντα διάφορες προτάσεις, όπως έχω υποχρέωση. Χαίρομαι γιατί
ήδη υιοθετήθηκε η πρότασή μου για χρηματοοικονομική- κατά βάσηαξιοποίηση
της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου με στόχο την επαναγορά χρέους έτσι
ώστε να προσεγγίσουμε τα 50 δισ. Ολοι καταλαβαίνουμε ότι μέχρι το 2015
είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί ο στόχος αυτός μέσα από άμεσες
επενδύσεις. Μπορεί όμως να προσεγγίσουμε τον στόχο αυτό μέσα από διάφορα
χρηματοοικονομικά σχήματα που θα αξιοποιούν τα χαρτοφυλάκια της
ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, με την υποστήριξη φυσικά της ΕΚΤ και
του τραπεζικού συστήματος.
ΒτΚ: Υπάρχουν τα χρονικά περιθώρια; Η κυβέρνηση έχει ήδη δρομολογήσει τις προτεραιότητές της, που είναι να αντλήσει 26 δισ. ευρώ από την οικονομία τα επόμενα χρόνια για να καλυφθούν ανάγκες του κράτους. Είναι εφικτά αυτά που προτείνετε;
Ευ. Βενιζέλος:
Πρέπει και μπορεί να καταστούν εφικτά αν γίνουν συντονισμένα όλες οι
κινήσεις τις οποίες αναφέραμε. Αυτό δεν αφορά όμως μόνον την κυβέρνηση
και το κράτος, με την έννοια του πολιτικού και διοικητικού συστήματος.
Για παράδειγμα, η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου δεν
είναι πρακτικά εφικτή χωρίς τη σύμπραξη της δικαστικής εξουσίας, με την
οποία πρέπει να επιτευχθεί μια προγραμματική συμφωνία με απόλυτο σεβασμό
στη δικαστική ανεξαρτησία, στο Σύνταγμα και στις αρχές του κράτους
δικαίου. Είναι επίσης προφανές ότιόλα όσα προαναφέρθηκαν προϋποθέτουν
την ενεργό και συντονισμένη συμμετοχή των τραπεζών που τις στηρίζουμε με
διάφορους τρόπους, κυρίως με εγγυήσεις πολύ μεγάλου ύψους, για να
στηρίξουν αυτές την πραγματική οικονομία. Χρειάζεται εθνική
επιστράτευση.
ΒτΚ: Στηρίζετε και στηρίξατε σε δύσκολες στιγμές τις αποφάσεις του κ. Γ. Παπανδρέου. Ορισμένοι πιστεύουν ότι το κάνετε με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη μέρα. Τι απαντάτε;
Ευ. Βενιζέλος:
Στήριξα και στηρίζω μια εθνική προσπάθεια έχοντας πλήρη συνείδηση της
κατάστασης και άρα των δυσκολιών. Κανείς δεν δικαιούται να σχεδιάζει,
υπό τις παρούσες συνθήκες, το προσωπικό πολιτικό του μέλλον. Αυτό θα
ήταν αφελές γιατί δεν ξέρουμε καν ποιο θα είναι το πολιτικό πλαίσιο
αναφοράς στο μέλλον. Εχουμε όμως όλοι υποχρέωση να υπερασπιστούμε το
επίπεδο προόδου της χώρας, να υπερασπιστούμε δηλαδή το παρόν μας.
ΒτΚ: Οπως έχει διαμορφωθεί η οικονομική πραγματικότητα στην Ελλάδα, πιστεύετε ότι το μνημόνιο έχει πλέον ρεαλιστικούς στόχους ή χρειάζεται ίσως κάποια επαναδιαπραγμάτευση δεσμεύσεων;
Ευ. Βενιζέλος:
Το μνημόνιο είναι η πολιτική συμφωνία που συνδέει την Ελλάδα με τους
εταίρους και πιστωτές της γύρω από δύο δίδυμους και αυτονόητους στόχους:
να καταστεί η εθνική οικονομία ανταγωνιστική και το ελληνικό
δημοσιονομικό σύστημα βιώσιμο. Μέσα σε αυτό το γενικό πλαίσιο όλα τελούν
υπό μια διαρκή αξιολόγηση και προσαρμογή. Το ζήτημα είναι να είμαστε
σοβαροί, συνεπείς και αξιόπιστοι σε αυτό που κάνουμε• που δεν το κάνουμε
επειδή έχουμε αναλάβει μια υποχρέωση λόγω του μνημονίου, αλλά γιατί
αυτό επιβάλλουν σε τελευταία ανάλυση το πατριωτικό μας καθήκον, η αγάπη
μας για τη χώρα και η αγωνία μας για τα παιδιά μας.
Πρώτον, η επίσημη και απόλυτη διαβεβαίωση, από την ΕΕ την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, ότι η Ελλάδα θα καλύψει τις δανειακές της ανάγκες το 2012 και για όσο χρόνο απαιτηθεί με τον καλύτερο για αυτήν τρόπο, με τον τρόπο που θα της δίνει τη συντομότερη προοπτική επανόδου στην αγορά. Δεύτερον, η διαβεβαίωση της ΕΚΤ ότι τίποτε δεν πρόκειται να θίξει τη σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, που είναι τμήμα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.
Αυτά τα δύο κρίσιμα στοιχεία είναι ούτως ή άλλως διασφαλισμένα και άρα η καθαρή και επίσημη επιβεβαίωσή τους με την παροχή- κατά κάποιον τρόπο- μιας διεθνούς θεσμικής εγγύησης μπορεί να σπάσει τον φαύλο κύκλο. Σε συνδυασμό όμως πάντα με τη σταθερή στάση της Ελλάδας ως προς την ανάγκη πιστής εφαρμογής μιας πολιτικής που αποκαθιστά την αξιοπιστία και την προοπτική της χώρας.
ΒτΚ: Είδαμε ακόμη και τον πρώην πρωθυπουργό κ. Κ. Σημίτη να θέτει δημοσίως το ζήτημα της άμεσης αναδιάρθρωσης. «Δεν θα υποπέσω στο σφάλμα να συμμετάσχω στην αναπαραγωγή της συζήτησης. Αυτή η συζήτηση πρέπει να σταματήσει τουλάχιστον στο πεδίο που εμείς ελέγχουμε και αυτός είναι ο δημόσιος λόγος στη χώρα μας».
Ευ. Βενιζέλος:
Αρκεί όμως να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της διαχειρισιμότητας του
δημοσίου χρέους για να αλλάξει η κατάσταση στη χώρα; «Οχι βέβαια, αν
όμως σπάσει ο φαύλος κύκλος και σταματήσει ή έστω περιοριστεί η σπέκουλα
μπορεί να αρχίσει να αλλάζει όλο το κλίμα. Η ψυχολογία στην οικονομία
δεν είναι αέρας, αλλά πραγματικό μέγεθος που επηρεάζει τις επενδυτικές,
καταναλωτικές και καταθετικές συμπεριφορές. Η μηχανή της πραγματικής
οικονομίας μπορεί έτσι να κινηθεί με άλλους ρυθμούς. Απαιτείται βεβαίως
πάντα η ισχυρή βοήθεια του κράτους. Διατύπωσα στο Υπουργικό Συμβούλιο τη
θέση πως πρέπει η φιλοαναπτυξιακή και φιλοεπενδυτική πολιτική να
προβληθεί με κινήσεις που είναι απλές και εύ κολες, όπως η μείωση της
φορολογίας των επιχειρήσεων και η διευκόλυνση της οικοδομικής
δραστηριότητας, από την οποία εξαρτάται πλήθος επαγγελμάτων, με
κατάλληλη μεταχείριση “εργαλείων”, όπως οι αντικειμενικές αξίες ή το
“πόθεν έσχες” των απλών πολιτών για την απόκτηση πρώτης και
δευτερεύουσας κατοικίας. Το υπουργείο Οικονομικών ξέρει ότι τέτοιες
ρυθμίσεις θα έχουν και εισπρακτικό αποτέλεσμα.ΒτΚ: Στο Υπουργικό Συμβούλιο, παρουσιάσατε μια οικονομική «πλατφόρμα». Περιελάμβανε αυτά που περιγράφετε;
Ευ. Βενιζέλος:
Στις συζητήσεις μου με τον πρωθυπουργό στο Υπουργικό Συμβούλιο
παρουσιάζω πάντα διάφορες προτάσεις, όπως έχω υποχρέωση. Χαίρομαι γιατί
ήδη υιοθετήθηκε η πρότασή μου για χρηματοοικονομική- κατά βάσηαξιοποίηση
της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου με στόχο την επαναγορά χρέους έτσι
ώστε να προσεγγίσουμε τα 50 δισ. Ολοι καταλαβαίνουμε ότι μέχρι το 2015
είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί ο στόχος αυτός μέσα από άμεσες
επενδύσεις. Μπορεί όμως να προσεγγίσουμε τον στόχο αυτό μέσα από διάφορα
χρηματοοικονομικά σχήματα που θα αξιοποιούν τα χαρτοφυλάκια της
ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου, με την υποστήριξη φυσικά της ΕΚΤ και
του τραπεζικού συστήματος.ΒτΚ: Υπάρχουν τα χρονικά περιθώρια; Η κυβέρνηση έχει ήδη δρομολογήσει τις προτεραιότητές της, που είναι να αντλήσει 26 δισ. ευρώ από την οικονομία τα επόμενα χρόνια για να καλυφθούν ανάγκες του κράτους. Είναι εφικτά αυτά που προτείνετε;
Ευ. Βενιζέλος:
Πρέπει και μπορεί να καταστούν εφικτά αν γίνουν συντονισμένα όλες οι
κινήσεις τις οποίες αναφέραμε. Αυτό δεν αφορά όμως μόνον την κυβέρνηση
και το κράτος, με την έννοια του πολιτικού και διοικητικού συστήματος.
Για παράδειγμα, η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου δεν
είναι πρακτικά εφικτή χωρίς τη σύμπραξη της δικαστικής εξουσίας, με την
οποία πρέπει να επιτευχθεί μια προγραμματική συμφωνία με απόλυτο σεβασμό
στη δικαστική ανεξαρτησία, στο Σύνταγμα και στις αρχές του κράτους
δικαίου. Είναι επίσης προφανές ότιόλα όσα προαναφέρθηκαν προϋποθέτουν
την ενεργό και συντονισμένη συμμετοχή των τραπεζών που τις στηρίζουμε με
διάφορους τρόπους, κυρίως με εγγυήσεις πολύ μεγάλου ύψους, για να
στηρίξουν αυτές την πραγματική οικονομία. Χρειάζεται εθνική
επιστράτευση.ΒτΚ: Στηρίζετε και στηρίξατε σε δύσκολες στιγμές τις αποφάσεις του κ. Γ. Παπανδρέου. Ορισμένοι πιστεύουν ότι το κάνετε με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη μέρα. Τι απαντάτε;
Ευ. Βενιζέλος:
Στήριξα και στηρίζω μια εθνική προσπάθεια έχοντας πλήρη συνείδηση της
κατάστασης και άρα των δυσκολιών. Κανείς δεν δικαιούται να σχεδιάζει,
υπό τις παρούσες συνθήκες, το προσωπικό πολιτικό του μέλλον. Αυτό θα
ήταν αφελές γιατί δεν ξέρουμε καν ποιο θα είναι το πολιτικό πλαίσιο
αναφοράς στο μέλλον. Εχουμε όμως όλοι υποχρέωση να υπερασπιστούμε το
επίπεδο προόδου της χώρας, να υπερασπιστούμε δηλαδή το παρόν μας.ΒτΚ: Οπως έχει διαμορφωθεί η οικονομική πραγματικότητα στην Ελλάδα, πιστεύετε ότι το μνημόνιο έχει πλέον ρεαλιστικούς στόχους ή χρειάζεται ίσως κάποια επαναδιαπραγμάτευση δεσμεύσεων;
Ευ. Βενιζέλος:
Το μνημόνιο είναι η πολιτική συμφωνία που συνδέει την Ελλάδα με τους
εταίρους και πιστωτές της γύρω από δύο δίδυμους και αυτονόητους στόχους:
να καταστεί η εθνική οικονομία ανταγωνιστική και το ελληνικό
δημοσιονομικό σύστημα βιώσιμο. Μέσα σε αυτό το γενικό πλαίσιο όλα τελούν
υπό μια διαρκή αξιολόγηση και προσαρμογή. Το ζήτημα είναι να είμαστε
σοβαροί, συνεπείς και αξιόπιστοι σε αυτό που κάνουμε• που δεν το κάνουμε
επειδή έχουμε αναλάβει μια υποχρέωση λόγω του μνημονίου, αλλά γιατί
αυτό επιβάλλουν σε τελευταία ανάλυση το πατριωτικό μας καθήκον, η αγάπη
μας για τη χώρα και η αγωνία μας για τα παιδιά μας. 
*Η συνέντευξη δημοσιεύεται στο ΒΗΜΑ, 30/04/2011
