ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΦΟΥΡΛΗ afourlis@yahoo.gr Η εξειδίκευση της συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας, αλλά και του διπλωματικού πλαισίου, που...
ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΦΟΥΡΛΗ
Η εξειδίκευση της συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας, αλλά και του διπλωματικού πλαισίου, που θα διαμορφωθεί στο τρίγωνο Τελ Αβίβ - Αθήνα - Λευκωσία, είναι το αντικείμενο των επαφών που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη τις τελευταίες εβδομάδες ανάμεσα στις τρεις κυβερνήσεις.
Παρά τους χαμηλούς τόνους της ελληνικής πλευράς, οι ενδείξεις πληθαίνουν:
- Στις αρχές της εβδομάδας, ο Πρόεδρος της Κύπρου, Δημήτρης Χριστόφιας, παρέλαβε επιστολή - πρόταση του επικεφαλής του ισραηλινού ομίλου «Delek Group», ο οποίος ζήτησε να μεταβεί στη Λευκωσία για διαβουλεύσεις με αντικείμενο τη μεταφορά φυσικού αερίου από το κοίτασμα «Λεβιάθαν» (η εταιρία του κατέχει τα δικαιώματα εξόρυξης) και την κατασκευή τερματικού σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου στο νησί.
Ταυτόχρονα, έπειτα από το Ρώσο πρόεδρο Μεντβέντεβ και τη Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ, ο Δ. Χριστόφιας θα υποδεχτεί στην Κύπρο το Γάλλο πρόεδρο Σαρκοζί, στις αρχές Φεβρουαρίου.
- Στα τέλη της εβδομάδας, ο καθ' ύλην αρμόδιος για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων υπουργός Επικρατείας, Χάρης Παμπούκης, βρέθηκε (για μία ακόμη φορά) στο Τελ Αβίβ, συνοδευόμενος από τον υφυπουργό Εξωτερικών, Δημήτρη Δόλλη. Τους συνόδευαν στελέχη της ΔΕΠΑ και του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου, του νέου φορέα που είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση και ανάπτυξη συστήματος αγωγών φυσικού αερίου. Ραντεβού έγιναν με τον Ισραηλινό υπουργό Εξωτερικών, Αβιγκντορ Λίμπερμαν, τον υπουργό Ενέργειας και Υποδομών, Ούζι Λαντάου, το διοικητή της Τράπεζας του Ισραήλ, Στάνλεϊ Φίσερ, και το σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, Ούζι Αράντ. Υπενθυμίζεται ότι λίγες ημέρες πριν ο κ. Λίμπερμαν είχε βρεθεί στην Αθήνα, όπου συζήτησε θέματα συνεργασίας με τον πρωθυπουργό, Γ. Παπανδρέου.
Ο «Λεβιάθαν»
Κομβικό σημείο στη σύγκλιση Τελ Αβίβ - Αθήνας - Λευκωσίας αποτέλεσε η συμφωνία Ισραήλ - Κύπρου για την οριοθέτηση Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών. Τουρκία, Συρία και Λίβανος αμφισβήτησαν (χωρίς επιτυχία) τη συμφωνία. Η απάντηση της Λευκωσίας ήταν η παραχώρηση άδειας ερευνών στην αμερικανική εταιρία «Νoble Energy», η οποία συνεργάζεται και με τον ισραηλινό όμιλο «Delek» στην αξιοποίηση του κοιτάσματος «Λεβιάθαν».
Πώς, όμως, θα συνδεθεί ο «Λεβιάθαν» (και τα κοιτάσματα που ίσως εντοπιστούν στην κυπριακή ΑΟΖ) με τις αγορές της Ευρώπης; Οι Ισραηλινοί απαντούν: με πλοία που θα το μεταφέρουν σε υγροποιημένη μορφή ή με ένα υποθαλάσσιο αγωγό φυσικού αερίου. Εδώ ακριβώς μπαίνει στο «έργο» και η Ελλάδα, καθώς η ΑΟΖ της χώρας μας (εφόσον ανακηρυχτεί) καλύπτει την απόσταση μέχρι την Ιταλία. Ομως, η Ελλάδα δεν έχει ανακηρύξει μέχρι στιγμής ΑΟΖ -σε αντίθεση με την Τουρκία που το έχει πράξει στη Μαύρη Θάλασσα. Επιπλέον, η Αγκυρα αμφισβητεί την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ του Καστελόριζου, που ενοποιεί πρακτικά το θαλάσσιο χώρο από την Κρήτη μέχρι την Κύπρο.
Στη Βουλή
Εσχάτως, πληθαίνουν οι φωνές που θέτουν το ερώτημα γιατί η Ελλάδα δεν ανακηρύσσει μονομερώς την ΑΟΖ. Το ερώτημα αυτό αναμένεται να κυριαρχήσει στη συζήτηση προ ημερήσιας διάταξης που θα διεξαχθεί αύριο στη Βουλή, έπειτα από αίτημα του προέδρου της ΝΔ. Ο Αντώνης Σαμαράς παραμένει άγνωστο αν θα ζητήσει ευθέως από τον Γιώργο Παπανδρέου να ανακηρύξει μονομερώς η Ελλάδα την ΑΟΖ -κάτι που μπορεί να πράξει με βάση το Δίκαιο της Θαλάσσης, αλλά σίγουρα θα προκαλούσε έντονες αντιδράσεις από την Τουρκία-, ενώ ο Γιώργος Καρατζαφέρης ζήτησε ήδη την ανακήρυξη ΑΟΖ. Στον αντίποδα, το υπουργείο Εξωτερικών δηλώνει ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Αίγυπτο, τη Λιβύη και την Αλβανία (με την οποία ολοκληρώθηκε η σχετική συμφωνία, αλλά κόλλησε η κύρωσή της στο αλβανικό Κοινοβούλιο), ενώ στην περίπτωση της Τουρκίας προτάσσει ως στόχο την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη οι διερευνητικές επαφές.
