«Οι συμφωνίες για εξοπλισμούς διόγκωσαν το χρέος, με προβληματικά swaps» ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΠΑΣΧΑΛΗ ΚΟΡΩΝΑΙΟ Να σπάσει τώρα ο φαύλος κύκλος όσ...
«Οι συμφωνίες για εξοπλισμούς διόγκωσαν το χρέος, με προβληματικά swaps»
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στον ΠΑΣΧΑΛΗ ΚΟΡΩΝΑΙΟ
Να σπάσει τώρα ο φαύλος κύκλος όσων έβλαψαν το Δημόσιο με αποφάσεις για εξοπλισμούς, με καταλογισμό τυχόν ποινικών ευθυνών σε όλα τα επίπεδα. Διαφορετικά, θα επαναληφθεί το ίδιο έργο, εκτιμά ο Β. Βασιλάκος. Ο πρώην γενικός διευθυντής Εξοπλισμών μιλάει στην «Κ.Ε.» για προβληματικά swaps σε προμήθειες και για συμβόλαια που συντάσσονται από τις προμηθεύτριες εταιρείες...
ενώ προτείνει την κατάργηση της θητείας. Εχει επισκεφθεί πέντε φορές την εισαγγελία, καταθέτοντας για περισσότερες από 25 ώρες, μετά τις δηλώσεις του για «παρασιτούντες και αλιτήριους, που έκαναν περιουσίες» στο όνομα της εθνικής άμυνας.
Ε Θεωρείτε ότι τα στοιχεία που δώσατε στην εισαγγελία είναι ικανά για να μάθουμε ποιοι πλούτισαν με μίζες από το εξοπλιστικό πανηγύρι;
Α Ως εκ της θέσεως που κατείχα από τον Απρίλιο του 2006 έως τον Οκτώβριο του 2010, διαπίστωσα ενέργειες ή παραλείψεις κατά το παρελθόν που δεν προήγαγαν το δημόσιο συμφέρον. Στην προσπάθειά μου να αναδείξω και να αναστρέψω αυτήν την κατάσταση για να υπάρχει διαφάνεια στους εξοπλισμούς, δέχθηκα χυδαίο πόλεμο λάσπης, τόσο από διάφορους άμεσα εμπλεκόμενους με τις αμυντικές προμήθειες όσο και από συναδέλφους σας, για τους οποίους πάντα είχα την απορία ποιες ήταν οι πραγματικές επιδιώξεις τους.
Αυτό είπα, απευθυνόμενος στους συνεργάτες μου, κατά την τελετή αποχώρησής μου και αυτές τις δηλώσεις μου διερευνά ο εισαγγελέας Εφετών Γ. Πεπόνης, για τον οποίο πρέπει να σας πω ότι η εντύπωση που έχω αποκομίσει είναι πως πρόκειται περί δικαστικού λειτουργού που αποδίδει δικαιοσύνη.
Ε Εχετε στείλει κάποια υπόθεση στον εισαγγελέα;
Α Ο εισαγγελέας δεν μπορεί, σε καμία περίπτωση, να υποκαταστήσει το έργο του γενικού διευθυντή Εξοπλισμών. Η επίκληση του εισαγγελέα, όπως και η επίκληση ότι «το εισηγήθηκε η υπηρεσία», χρησιμοποιούνται ως «άλλοθι» για την αποφυγή ευθυνών απ' όσους την έχουν εξ ορισμού.
Αντιθέτως, εγώ επέλεξα να μην φυγομαχήσω. Αγωνίστηκα, δίνοντας σκληρές μάχες, για να αποκομίσει όφελος το ελληνικό Δημόσιο. Οπως αντιλαμβάνεσθε, η προσπάθεια αυτή ήταν πρωτόγνωρη για τις εταιρείες που δεν είχαν συνηθίσει να βρίσκονται σε δυσχερή θέση και ίσως εξηγεί και το μένος εναντίον μου από διαφορετικούς «παράγοντες». Είναι άλλωστε γνωστό ότι οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί στο παρελθόν έχουν συνταχθεί από τις ξένες εταιρείες και όχι από τις υπηρεσίες του υπουργείου Αμυνας. Αυτή δε είναι μία πρακτική που ακολουθείται και στις τροποποιήσεις των συμβάσεων.
Θεωρώ ότι το πολιτικό σύστημα οφείλει στον έλληνα πολίτη να διερευνήσει όλες τις εξοπλιστικές συμβάσεις από το 1996 μέχρι σήμερα, με τη συγκρότηση Εξεταστικής Επιτροπής. Είναι πρόδηλο ότι η αναζήτηση τυχόν ποινικών ευθυνών πολιτικών προσώπων, έστω και αν δεν μπορούν να αποδοθούν, μπορεί δυνητικά να αποτελέσει τη βάση για την αναζήτηση και τον καταλογισμό τυχόν ποινικών ευθυνών σε μη πολιτικά πρόσωπα. Ειδάλλως θα ισχύει αενάως το γνωστό δόγμα «τα πολιτικά πρόσωπα δεν έχουν ευθύνη γιατί έτσι εισηγήθηκε η υπηρεσία, τα δε μη πολιτικά πρόσωπα έπραξαν ό,τι διέταξε η ηγεσία». Κατά συνέπεια, αν το πλέγμα των εξοπλισμών δεν διαλευκανθεί άπαξ διά παντός πολύ φοβάμαι ότι έπειτα από μερικά χρόνια θα συζητάμε, και θα μας εκπλήσσουν, τα ίδια ακριβώς πράγματα.
Ε Οταν αποχωρήσατε δηλώσατε: «Δεν τα πήρα. Δεν υπέκυψα σε απειλές». Αποτελεί μομφή κατά των προκατόχων σας;
Α Δεν συνηθίζω να μιλώ με υπαινιγμούς. Ο,τι έχω να πω, το λέω ευθέως και δημοσίως. Και το λέω ο ίδιος, χωρίς αντιπροσώπους. Δεν με εκπροσωπεί κανείς και δεν θα επιτρέψω σε κανέναν να παίξει «παιγνίδια» στην πλάτη μου. Πιστεύω στην ανεξαρτησία της προσωπικής γνώμης και αυτήν εκφράζω με παρρησία και ευθύνη. Αν η γνώμη μου ενοχλεί, το θέμα δεν αφορά εμένα. Στη δημοκρατία ουδείς είναι υπεράνω κριτικής.
Η δήλωση που επικαλείσθε αφορά αυστηρά προσωπικά εμένα. Οι προκάτοχοί μου, οι διάδοχοί μου, αλλά και οι εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες του υπουργείου Αμυνας μπορούν να μιλήσουν για εαυτούς. Στη δική μου σκέψη υπήρχε πάντα ο γνώμονας ότι το δημόσιο χρήμα που διαχειρίσθηκα ήταν του ελληνικού λαού και κατ' ουδένα τρόπο δικό μου. Σε ό,τι αφορά τις απειλές, είναι αφελής όποιος νομίζει ότι ο γενικός διευθυντής Εξοπλισμών αντιμετωπίζεται με το «σεις» και με το «σας», ιδίως όταν δεν υποκύπτει σε πιέσεις και δεν εμπλέκεται σε επιχειρηματικούς ανταγωνισμούς.
Μου προξενεί εντύπωση, πάντως, το γεγονός ότι δημοσιογράφοι του αμυντικού ρεπορτάζ επιλέγουν να δημοσιοποιούν γεγονότα ή δηλώσεις κατά το δοκούν, χωρίς να υπάρχει σεβασμός σε μια στοιχειώδη δεοντολογία για την ενημέρωση του πολίτη.
Ε Οι δηλώσεις σας για το ταξίδι του Ν. Παπανδρέου στο Αμπού Ντάμπι και την πώληση των ναυπηγείων Σκαραμαγκά έδωσαν τροφή για συζητήσεις...
Α Δεν συμμετέχω σ' αυτό το ατελείωτο «πανηγύρι» λαϊκισμού που έχει στηθεί από τα μέσα ενημέρωσης. Τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους. Σας τα υπενθυμίζω. Η αρχική πρόταση των Γερμανών για την πώληση των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά αφορούσε μία μη ναυπηγική εταιρεία, την οποία απέρριψε κατηγορηματικά ο υπουργός Αμυνας. Ακολούθησε το ταξίδι στο Αμπού Ντάμπι, η επίσημη ανακοίνωση της κυβέρνησης και η διαπραγμάτευση για τα υποβρύχια από διμερής έγινε τριμερής. Τα συμπεράσματα στην κρίση του καθενός.
Ε Αγοράζουμε όπλα για τις ανάγκες της άμυνας ή πληρώνουμε πολιτικές αντιπαροχές;
Α Τελικά δεν κάνουμε ούτε το ένα ούτε το άλλο. Είναι γνωστό σε όλους ότι κάποια οπλικά συστήματα που έχει προμηθευτεί η χώρα δεν λειτουργούν, τουλάχιστον στον βέλτιστο επιχειρησιακό βαθμό. Οσο για τις «πολιτικές αντιπαροχές», τι να σας πω. Εχετε δει εσείς καμία διεθνή ευνοϊκή εξέλιξη για την πατρίδα από τις εξοπλιστικές προμήθειες; Προσωπικά, τον μοναδικό διεθνή αντίκτυπο που έχω διαπιστώσει είναι ότι οι εξοπλισμοί επιβάρυναν τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας.
Ε Οι υπέρμετροι εξοπλισμοί απογείωσαν το δημόσιο χρέος;
Α Τα οικονομικά μεγέθη τα γνωρίζει, επακριβώς υποθέτω, το υπουργείο Οικονομικών. Η άποψή μου είναι ότι οι εξοπλισμοί και οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004 είναι οι βασικοί παράγοντες για την υπέρμετρη διόγκωση του δημοσίου χρέους. Αλλωστε τα στοιχεία που έχουν κατά καιρούς παρουσιασθεί επισήμως είναι σαφή, συγκεκριμένα και δεν επιδέχονται αμφισβήτηση. Εξ αυτού του γεγονότος απορρέει η άποψή μου ότι στα θέματα της σημερινής δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας ουδείς μπορεί να παριστάνει τον τιμητή ουδενός.
Ε Ανακαλύψατε στα συρτάρια σας «κρυμμένους σκελετούς», όπως π.χ. κρυφά swaps;
Α Φαντάζομαι ότι με τον τρόπο που λειτουργεί το ελληνικό Δημόσιο όλοι οι κρατικοί αξιωματούχοι βρίσκουν, αργά ή γρήγορα, στα συρτάριά τους, «κρυμμένους σκελετούς». Τα swaps που αναφέρετε δεν ήταν κρυφά, ήταν πολύ φανερά και πολύ προβληματικά, με πιθανή ίσως εξαίρεση μία περίπτωση. Αν και το ζήτημα αυτό έχει άμεση συνάφεια με τη διόγκωση του δημοσίου χρέους, είναι και συνάρτηση της μεθόδου που χρησιμοποιούνταν στο παρελθόν για τον οικονομικό προγραμματισμό των εξοπλιστικών προμηθειών.
Ε Θα μπορούσε να εξασφαλιστεί συναίνεση μεταξύ των κομμάτων στο χώρο της Αμυνας;
Α Είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι πρόσφατα δημιουργήθηκε Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξοπλισμών, η οποία συνεδριάζει και δεν είναι ανενεργή. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι τα κόμματα πρέπει να θέσουν τρία-τέσσερα βασικά σημεία και να συμφωνήσουν επ' αυτών, όπως για παράδειγμα, ο μακροπρόθεσμος αμυντικός και επιχειρησιακός σχεδιασμός της χώρας, η μέριμνα για το προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων, η μείωση των εξοπλιστικών δαπανών.
Αν όμως μου ζητούσατε να σας ονομάσω μία μεταρρύθμιση άμεσης προτεραιότητας, θα σας έλεγα ότι αυτή είναι το θέμα της κατάργησης της θητείας, ιδίως σήμερα που οι αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα και στις εργασιακές σχέσεις δημιουργούν νέα δεδομένα. Θα σας έλεγα επίσης ότι, μόνο αν μελετηθεί και κοστολογηθεί η πιθανή κατάργηση της θητείας, θα μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για το πραγματικό κόστος των ενόπλων δυνάμεων, ενώ μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορεί να προκύψει εξοικονόμηση πόρων με ταυτόχρονη αύξηση της αμυντικής ικανότητας της χώρας.
